Pieniądze partii politycznych liczone są w milionach złotych. Przychody partii w 2018 r. wyniosły 120,6 mln zł, jednak tylko 8 partii dysponowało przychodami przekraczającymi 1 mln zł. Takie dane pokazał GUS. Na koniec 2018 r. z 83 zarejestrowanych partii politycznych aktywną działalność prowadziło 60. Partie, które wzięły udział w badaniu, zadeklarowały łącznie 241,6 tys. członków, o 3,6 % mniej niż w 2016 r.

Praca płatna

W 2018 r. blisko 4/5 partii politycznych nie korzystało z pracy płatnej. Spośród 59 partii 12 zadeklarowało, że miało personel płatny, przy czym 9 partii przyjęło do pracy pracowników etatowych, a 3 zatrudniały wyłącznie na podstawie umów cywilnoprawnych. Łącznie na koniec 2018 r. we wszystkich partiach na podstawie stosunku pracy zatrudnionych było 235 pracowników, tj. o 6,8% więcej niż w 2016 r. Natomiast o 15,4% zmniejszyła się liczba osób świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych i było to łącznie 214 osób.

Kobiety stanowiły 56,6% pracowników etatowych, a wśród osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych było ich 35,5%. Większość pracowników etatowych, jak i osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych, zatrudniona była w partiach posiadających swoje przedstawicielstwo w parlamencie (odpowiednio 68,5% i 74,3%).

Pieniądze partii politycznych - pracujący społecznie - wykres
Pieniądze partii politycznych – pracujący społecznie

Pieniądze partii politycznych – skąd się biorą

W 2018 r. suma przychodów 57 partii politycznych uzyskujących przychody wyniosła 120,6 mln zł i była niższa w stosunku do kwoty z 2016 r. o 7,0 mln zł. Partie, których reprezentanci zasiadali w parlamencie RP uzyskały przychody w wysokości 97,2 mln zł, tj. 80,7% łącznej kwoty przychodów, przy czym odsetek ten w 2016 r. wynosił 87,4%. Partie uczestniczące we władzy tylko na szczeblu samorządowym uzyskały 14,7%, a nie biorące udziału we władzach – 4,6% łącznej kwoty przychodów w 2018 r

Pieniądze partii politycznych - pracujący społecznie - przychody wykres
Pieniądze partii politycznych

Kilka dużych, większość małych

Dominującą grupą spośród partii mających przychody były partie polityczne deklarujące przychody nie przekraczające 10 tys. zł. Ta grupa podmiotów w 2018 r. stanowiła ponad połowę jednostek (56,2%). Odsetek partii osiągających dochody wyższe niż 10 tys. zł wyniósł 43,8%, w tym 8 partii politycznych osiągnęło w 2018 r. przychody przekraczające 1 mln zł. Średnia kwota środków, które przypadły na jedną partię w 2018 r. wyniosła 2115,3 tys. zł, jednak połowa badanych partii politycznych deklarujących posiadanie przychodów osiągnęła wpływy nie przekraczające 10,2 tys. zł. W 2016 r. średnia i mediana wynosiły odpowiednio 2602,6 tys. zł oraz 6,6 tys. zł.

Pieniądze partii politycznych - wielkość partii - wykres
Pieniądze partii politycznych – wielkość partii

Pieniądze partii czyli 2018 kontra 2016

W 2018 r. odmiennie niż w 2016 r. kształtowała się struktura przychodów partii politycznych, co związane było z wyborami samorządowymi w 2018 r. Zatem pieniądze partii wyglądają tak. Ponad połowę przychodów w 2018 r. stanowiły środki przekazane przez osoby fizyczne. W tym w formie darowizn, spadków i zapisów bądź składek członkowskich (53,2%). Środki publiczne przekazane w ramach określonych ustawami dotacji i subwencji, które składały się na znaczną część przychodów w 2016 r. (88,4%), w 2018 r. stanowiły 43,1%. Partie polityczne pozyskały w 2018 r. z budżetu państwa blisko 52,0 mln zł wobec 112,8 mln zł w 2016 roku. To wynika z tego, że w 2018 r. nie przyznawano dotacji podmiotowej. Podobnie jak w 2016 r. niewielką rolę odgrywały dochody z majątku partii (1,1%).