Tunel będzie drążyła ta wielka tarcza której w Polsce jeszcze nie było. Około 115 metrów długości i ponad 13 metrów średnicy – tak wygląda duża tarcza TBM, która wydrąży tunel kolejowy w Łodzi. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. potwierdziły u producenta przygotowanie maszyny. Tarcza przyczyni się do powstania nowych możliwości podróży koleją przez Łódź oraz sprawniejszych podróży w kraju i Europie. Inwestycja współfinansowana z POIiŚ.

Tunel czeka – maszyna TMB gotowa

PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. dokonały w czwartek odbioru prac związanych z maszyną TBM, której zadaniem będzie wydrążenie jednego z tuneli średnicowych w Łodzi. Prezentacja maszyny odbyła się u jej producenta, firmy Herrenknecht w Schwanau w Niemczech.

tunel pod Łodzią wydrąży ta tarcza TMB  - zdjęcie całej maszyny
tunel pod Łodzią wydrąży ta tarcza TMB

 – Obecnie PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. mają zapewniony specjalistyczny sprzęt, dwie tarcze TBM do realizacji projektu związanego z budową tuneli w Łodzi, czyli udrożnieniem Łódzkiego Węzła Kolejowego i tworzeniem nowych możliwości podróży w Polsce – powiedział Arnold Bresch, członek Zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych S.A.

Ponad 1560 tonowa tarcza o średnicy 13,04 metra wydrąży dwutorowy tunel od komory startowej pomiędzy ulicami Odolanowską i Stolarską Czyli przejdzie przez miejsce podziemnych przystanków Łódź Polesie i Łódź Śródmieście, do stacji Łódź Fabryczna. Tunel będzie miał długość 3 km i średnicę 12,7 metrów. Wykona go największa maszyna TBM, jaka pracowała do tej pory w Polsce. Dotychczas największą średnicę czyli 12,6 m miała tarcza, która drążyła tunel drogowy pod Martwą Wisłą w Gdańsku.

Elementy tarczy przypłyną statkiem

Po odbiorze maszyny, kolejnym etapem jest jej demontaż i transport poszczególnych elementów do Łodzi. Pierwsze części mogą dotrzeć do Polski w marcu. Największym wyzwaniem będzie przewóz nierozbieralnego łożyska i gniazda, w którym jest osadzone oraz czterech przylegających silników. Z uwagi na duży rozmiar tarczy część jej elementów będzie transportowana do Polski statkiem (najpierw rzeką Ren, potem Morzem Bałtyckim), a następnie nocą ciężarówkami do Łodzi. Przewóz fragmentów maszyny będzie wymagał sprawdzenia i przygotowania dróg. Za cały proces będzie odpowiedzialna specjalistyczna firma. Zakończenie transportu wszystkich elementów spodziewane jest w kwietniu.

tunel pod Łodzią wydrąży ta tarcza TMB - zdjęcie czoła maszyny
tunel pod Łodzią wydrąży ta tarcza TMB

Tunel – 10 metrów dziennie

W efekcie umiejscowiona na przodzie maszyny tarcza obraca się 3 razy na minutę, jej zadaniem jest rozdrabnianie gruntu. Dodatkowo materiał na bieżąco jest wydobywany na powierzchnię. Ponadto wydrążona przestrzeń jest obudowywana. Dlatego też dziennie TBM może wydrążyć ok. 10 m tunelu.

Po pierwsze komora startowa dla dużej tarczy TBM powstaje w Łodzi pomiędzy ulicami Odolanowską a Stolarską. Po drugie zgodnie z zapowiedziami wykonawcy zakończenie budowy komory ma nastąpić w czerwcu. Następnie zacznie się drążenie tuneli.

Mniejsza tarcza już w Łodzi

Wcześniej do Łodzi dotarły wszystkie elementy pierwszej tarczy, która wydrąży 4 jednotorowe tunele o średnicy 8,5 metra i łącznej długości ok. 4,5 km od komory rozjazdowej przy al. Włókniarzy do linii kolejowej nr 15 w kierunku Łodzi Żabieńca i Łodzi Kaliskiej. Mniejszy „mechaniczny kret” waży około 650 ton, ma średnicę 8,76 metra i 95 m długości. Dodatkowo jego części były transportowane wyłącznie drogą lądową, przy pomocy ciężarówek. 

Po pierwsze w trakcie prowadzonych robót, wykonawca na bieżąco będzie monitorował oddziaływanie inwestycji na pobliską zabudowę. Po drugie sprawdzany będzie m.in. stan techniczny obiektów położonych w pobliżu oraz wykonywane będą pomiary drgań.

Zalety inwestycji

Budowa tunelu średnicowego to kontynuacja prac rozpoczętych budową dworca Łódź Fabryczna. Inwestycja zapewni szybsze połączenie przez centrum miasta, a także przyczyni się do stworzenia efektywnego systemu krajowych połączeń międzyregionalnych obejmujących region środkowej Polski. W efekcie dzięki budowie tunelu, dworzec Łódź Fabryczna z dworca końcowego stanie się dworcem przelotowym. Skróci się czas przejazdu, a przez ścisłe centrum Łodzi będą mogły jechać zarówno pociągi regionalne, jak i dalekobieżne – na osi wschód – zachód przez stacje Łódź Widzew, Fabryczna i Kaliska) i na osi północ – południe (przez stacje Łódź Widzew, Fabryczna, Żabieniec).

Nowe przystanki ułatwią komunikację

W tunelu pociągi będą mogły poruszać się z maksymalną prędkością do 100 km/h. Ponadto powstaną też dwa przystanki – Łódź Polesie i Łódź Śródmieście, które będą zintegrowane z komunikacją miejską i ułatwią mieszkańcom aglomeracji codzienny dojazd do pracy i szkoły.

W efekcie projekt „Udrożnienie Łódzkiego Węzła Kolejowego (TEN-T), Etap II, Odcinek Łódź Fabryczna – Łódź Kaliska/Łódź Żabieniec” jest współfinansowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Ponadto wartość projektu wynosi 1 764 333 383,70 zł, z czego dofinansowanie unijne to 1 434 417 385,13 zł. Dodatkowo projekt i budowa tunelu wykonywane są przez konsorcjum: Energopol Szczecin oraz Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów z Mińska Mazowieckiego. Zakończenie inwestycji zaplanowano na koniec 2022 roku.

Największe elementy dużej tarczy drążącej tunel:

  • Główny napęd – 180 ton
  • Najcięższy segment osłony – 153 ton
  • Tarcza koła tnącego – 91,5 tony
  • Erektor krzyżowy – 64,5 tony
  • Przenośnik belkowy – 42,5 tony
  • Podajnik – 41,5 tony 

Tunel w Łodzi w liczbach:

  • 7,5 km – łączna długość tunelu średnicowego
  • 3 km – długość odcinka dwutorowego
  • 4,5 km – łączna długość czterech odcinków jednotorowych
  • 13,04 m i 8,76 m – średnice dwóch tarcz maszyn TBM
  • 1560 ton – waga większej maszyny
  • 650 ton – waga mniejszej maszyny
  • 10 m – szacowany dzienny postęp drążenia
  • 25 m – największa głębokość, na jakiej znajdzie się tunel