Kierunek na financial wellness. Jakich benefitów poszukują dziś pracownicy? Epidemia COVID-19 wpłynęła na wiele aspektów życia pracowników, w tym na poczucie bezpieczeństwa finansowego. Dane z USA wskazują, że w połowie 2020 r. większość Amerykanów bardziej obawiała się pogorszenia swojej sytuacji finansowej niż konsekwencji zdrowotnych spowodowanych pandemią. Ten niepokój towarzyszy również nam, a zapewnienie równowagi finansowej staje się dziś bardziej istotne niż kiedykolwiek wcześniej. Na świecie działania wpierające komfort finansowy pracowników są już standardem. W Polsce dopiero raczkują, choć wydaje się, że na skutek pandemii wzrost zainteresowania tym tematem jest tylko kwestią czasu. To istotna wiadomość dla pracodawców.
Poczucie niepewności finansowej pracowników oddziałuje na pracodawców. To oczywiste, że problemy z płynnością gotówkową zaprzątają uwagę pracowników również w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych. Odciągają ich od realizowanych zadań, mogą skutkować spadkiem produktywności czy osiąganiem gorszych rezultatów. A na to nie mogą sobie pozwolić firmy zwłaszcza w trudnych czasach. Jak podaje firma doradcza Mercer, zmartwienia pracowników dotyczące finansów kosztują amerykańskich pracodawców około 250 mld dol. każdego roku. Polskie firmy z pewnością nie będą wolne od podobnych strat, dlatego powinny wspierać pracowników w zachowaniu ich financial wellness.
Czym jest financial wellness?
Ten termin zyskuje ostatnio na popularności, jednak wiele osób ma problemy z jego dokładnym zdefiniowaniem. Financial wellness – w tłumaczeniu na język polski to komfort finansowy. Najprościej mówiąc, ogólna kondycja finansowa danej osoby, która obok kondycji fizycznej i psychicznej jest trzecim najważniejszym elementem ogólnego dobrostanu każdego człowieka.
Financial wellness to:
- umiejętności radzenia sobie ze stresem finansowym, którego każdy doświadcza,
- posiadanie wiedzy finansowej, a także
- kontrola nad codziennymi finansami,
- umiejętność radzenia sobie z problemami finansowymi,
- znajdowanie się na drodze do realizacji swoich celów finansowych,
- osiągnięcie swobody finansowej, która umożliwia podejmowanie decyzji pozwalających na cieszenie się życiem.
Krótko mówiąc, financial wellness to dla większości z nas brak stresu związanego z pieniędzmi.
Jak pokazuje raport portalu Cash „Kurs na financial wellness. Jak firmy mogą wspierać komfort finansowy pracowników?”, połowa badanych Polaków pomimo zamknięcia gospodarki wiosną i jesienią 2020 r. nie ma problemów finansowych. Jednak co trzeci badany w negatywny sposób odczuwa efekty spowolnienia gospodarczego. Badani zwracają uwagę, że o ile są w stanie regulować swoje stałe zobowiązania, o tyle brakuje im funduszy na niespodziewane wydatki.
W obszarze zarządzania finansami osobistymi Polacy wciąż nie mają dużego doświadczenia. Nieufnie podchodzą do oferowanych na rynku rozwiązań. Co za tym idzie, poszukują zaufanego partnera, który pomoże im w niespodziewanych wyzwaniach finansowych. Tym partnerem może się okazać pracodawca.
Skąd to wiemy?
Takiej odpowiedzi udzielili pracownicy biorący udział w badaniu przeprowadzonym w grudniu 2020 r. przez GFK na zlecenie portalu Cash (reprezentatywna grupa 800 respondentów za-trudnionych na umowę o pracę). Celem badania była analiza zmian w podejściu pracowników do kwestii związanych z zarządzaniem finansami osobistymi. Z raportu, który podsumowuje wyniki badania, wyłania się istotny wniosek. Sytuacja finansowa – zachowanie równowagi między zarobkami a wydatkami – jest jednym z najsilniejszych źródeł stresu dla pracowników. Plasuje się w pierwszej trójce wyborów tuż po zdrowiu i szczęściu rodzinnym.
Pracodawcy powinni zdawać sobie sprawę z tego faktu i udostępniać pracownikom rozwiązania, które mogą pomóc niwelować ten stres. Jednak, jak pokazuje badanie, wsparcie w sferze komfortu finansowego jest dziś w firmach bardzo ograniczone. Co za tym idzie, świadomość pracowników, że pracodawca mógłby w jakikolwiek sposób pośredniczyć w rozwiązywaniu tych problemów, jest znikoma.
Warto podkreślić, że rola benefitów w związku ze zmianami w środowisku pracy i trybu życia także uległa transformacji. Pandemiczna rzeczywistość odebrała większości pracowników możliwość wykorzystania przysługujących im dotychczas benefitów – finansowanie urlopów, firmowe stołówki i karnety do klubów fitness poszły w odstawkę. Badani wskazali też, że oferowane dziś przez działy personalne benefity rozmijają się z ich obecnymi potrzebami. A co piąty badany nie korzysta z żadnego z oferowanych. Benefit powinien odpowiadać na realne potrzeby pracownika i współgrać z otaczającą firmę rzeczywistością. Jeśli tak nie jest, staje się nieefektywnym narzędziem budowania zaangażowania pracowników. Niestety, badanie potwierdza, że pracownicy nie znajdują w propozycjach firmowych tego, czego rzeczywiście potrzebują.
Idą zmiany
Jednak to się zmienia. Ankietowani pracownicy zostali poproszeni o odpowiedź na pytanie: „Wyobraźmy sobie sytuację, że pracodawca rozważa modyfikację oferty benefitów pracowniczych, tak aby znalazły się w niej benefity naprawdę ważne i atrakcyjne dla pracowników. Która z poniższych propozycji jest/będzie najbardziej atrakcyjna?”. Badani w czołówce benefitów o najwyższej dla nich atrakcyjności wskazali aż trzy typowo finansowe. Ich zdaniem te benefity mają realny wpływ na podniesienie ich komfortu życiowego.
Ponieważ rozwiązania z obszaru financial wellness są jednymi z najczęściej poszukiwanych przez pracowników, firmy coraz odważniej będą kierowały swoje działania właśnie w tę stronę. Dziś budzi to jeszcze pewne obawy. Część pracodawców nadal uważa, że o poczucie dobrostanu finansowego pracownicy powinni zadbać we własnym zakresie i firmie nic do tego. Jednak to podejście ulega zmianie dzięki jasno precyzowanym i otwarcie komunikowanym potrzebom pracowników. Właśnie teraz, kiedy pracownicy najbardziej oczekują wsparcia finansowego, organizacje powinny je oferować.
Łatwy dostęp do dodatkowych pieniędzy
Jednym z oczekiwanych benefitów jest nisko-oprocentowana pożyczka. Powstaje pytanie, czy pracodawca powinien angażować się w udostępnianie pożyczki i jak będzie to ode-brane przez pracowników? Badanie jednoznacznie wskazuje, że pracownicy pozytywnie dostrzegają rolę pracodawcy jako partnera oferującego benefit w postaci szybkiej, atrakcyjnej kosztowo i nieskomplikowanej pożyczki. Pracodawca jawi się jako partner godny zaufania, który nie wprowadzi pracownika w błąd i oferuje bezpieczne oraz etyczne rozwiązanie. Dodatkowo większość ankietowanych wyraża zdanie, że z takiej oferty wsparcia finansowego mogłoby korzystać wielu pracowników firmy. Ponadto byłaby ona dodatkową korzyścią z pracy.
– Warto sobie otwarcie powiedzieć, że sytuacje, kiedy pracownik będzie poszukiwał dodatkowej gotówki na sfinansowanie większych niż zwykle wydatków, będą się zdarzały bez względu na to, czy pracodawca umożliwi mu dostęp do pożyczki czy nie. Jednak współpraca z pracodawcą daje pewność, że pracownik skorzysta z oferty firmy, która działa etycznie. Ma sprawdzony produkt o stałym oprocentowaniu. To pracodawca zadba o to, aby pracownik rozwiązał takie sytuacje w sposób bezpieczny, sprawdzony i nie zaciągnął niekorzystnej dla niego pożyczki poza firmą – podkreśla Weronika Dejneka, prezes zarządu PZU Cash, który jest właścicielem portalu Cash.
