Zanieczyszczone środowisko przyczyną zgonów w Europie. Zanieczyszczenie powietrza, hałas, skutki zmian klimatu, takie jak fale upałów, i narażenie na groźne chemikalia prowadzą do złego stanu zdrowia mieszkańców Europy. Według gruntownej oceny zdrowia i środowiska, opublikowanej przez Europejską Agencję Środowiska (EEA), zła jakość środowiska przyczynia się do 13% zgonów.
Poprawa zdrowia i samopoczucia obywateli Unii w czasie, gdy uwaga skupia się na walce z pandemią COVID-19 jest jeszcze ważniejsza niż dotychczas. Pandemia wyraźnie ujawnia złożone powiązania między środowiskiem, naszymi systemami społecznymi i zdrowiem.
Znaczny odsetek chorób występujących w Europie wywołuje zanieczyszczone środowisko, zatrute przez działalność człowieka. Tak wynika z raportu EEA „Healthy environment, healthy lives: how the environment influences health and well-being in Europe” („Zdrowe środowisko, zdrowe życie: jak środowisko w Europie wpływa na zdrowie i samopoczucie”). Raport, bazujący w znacznym stopniu na danych Światowej Organizacji Zdrowia dotyczących przyczyn zgonów i zachorowań, podkreśla, że jakość europejskiego środowiska ma kluczowy wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Pokazuje on, jak deprywacja społeczna, niezdrowe nawyki i zmiany demograficzne w Europie oddziałują na zdrowie środowiskowe, co najbardziej odczuwają osoby szczególnie wrażliwe.
„Pandemia COVID-19 to kolejny już sygnał ostrzegawczy, uświadamiający nam dotkliwie związek między naszymi ekosystemami a stanem naszego zdrowia. Musimy stawić czoła faktom. Sposób, w jaki żyjemy, konsumujemy i wytwarzamy, jest szkodliwy dla klimatu i odbija się negatywnie na naszym zdrowiu. Począwszy od strategii „od pola do stołu” , która ma zapewnić Europie zdrową żywność ze zrównoważonych źródeł. Kończąc na planie walki z rakiem. Mocno zaangażowaliśmy się w ochronę zdrowia naszych obywateli i naszej planety” — powiedziała Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności.
Najważniejsze wnioski
- Zanieczyszczenie powietrza to najpoważniejsze środowiskowe zagrożenie zdrowotne w Europie, prowadzące każdego roku do ponad 400 000 przedwczesnych zgonów w UE. Drugim takim zagrożeniem jest zanieczyszczenie hałasem, które prowadzi do 12 000 przedwczesnych zgonów.Ponadto kolejnym — skutki zmian klimatu, zwłaszcza fale upałów.
- Obciążenie zanieczyszczeniem i zmianami klimatu jest zróżnicowane w skali Europy. Widoczne są wyraźne różnice między wschodnimi a zachodnimi krajami europejskimi. Najwyższy odsetek krajowych zgonów z powodów środowiskowych (wynoszący 27%) zanotowano w Bośni i Hercegowinie. Natomiast najniższy — w Islandii i Norwegii, gdzie wyniósł zaledwie 9%.
- Marginalizowane społeczności zazwyczaj zmagają się z trzema problemami: ubóstwem, złą jakością środowiska i złym stanem zdrowia. Uboższe społeczności są zwykle narażone na wyższe poziomy zanieczyszczenia i hałasu. Ponadto na wysokie temperatury, a wcześniej istniejące problemy zdrowotne zwiększają ich podatność na zagrożenia dla zdrowia związane ze środowiskiem.
- Ludzie w każdej chwili są narażeni na wiele zagrożeń. W tym na zanieczyszczone powietrze i wodę, hałas oraz chemikalia — które łączą się ze sobą. Miasta w Europie są szczególnie podatne na takie mnogie zagrożenia. Jednocześnie mają mniejszy dostęp do obszarów zieleni i wody.
- Trwające prace naukowe sprawdzają związek między obecną pandemią COVID-19 a wymiarem środowiskowym. Uważa się, że wirus odpowiedzialny za pandemię COVID-19 „przeskoczył między gatunkami”. Innymi słowy przeniósł się ze zwierząt na ludzi, co było nieprzewidzianym skutkiem presji wywieranej przez rosnącą konsumpcję na nasze naturalne systemy. Wczesne dane dotyczące wpływu COVID-19 na społeczności sugerują, że zanieczyszczenie powietrza i ubóstwo mogą wiązać się z wyższą śmiertelnością. Dalsze badania są konieczne do pełnego wyjaśnienia tych oddziaływań, zgodnie ze wstępną oceną opublikowaną w raporcie.
Lepsza integracja polityk oraz więcej obszarów zieleni i wody kluczowymi elementami rozwiązania
Raport podkreśla, że konieczne jest wprowadzenie zintegrowanego podejścia polityk w zakresie środowiska i zdrowia. Po to, by móc chronić osoby najbardziej wrażliwe. Ponadto w pełni zrealizować korzyści, jakie daje przyroda dla poprawy zdrowia i samopoczucia.
Zdrowe środowisko naturalne jest kluczowym elementem zapewniania zdrowia publicznego, ograniczania chorób i wspierania dobrego zdrowia oraz samopoczucia. Zielone rozwiązania to potrójna wygrana: dla zdrowia, społeczeństwa i środowiska. Ponadto odpowiedniej jakości obszary zieleni i wody na terenach miejskich sprzyjają zachowaniu dobrego zdrowia i samopoczucia. Jednocześnie tworząc przestrzeń do aktywności fizycznej, relaksu i integracji społecznej. Szczególne korzyści czerpią z nich ubogie społeczności. Takie obszary chłodzą miasta podczas fal upałów, zmniejszają ryzyko powodzi, ograniczają zanieczyszczenie hałasem i wspierają miejską bioróżnorodność.
Źródło: eea.europa.eu/pl
