Ustawa wyrównująca zarobki to nowy projekt Kongresu Kobiet. Stowarzyszenie przygotowało szkic ustawy w sprawie ograniczania różnicy w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn. Po pierwsze nakłada ona na pracodawców zatrudniających ponad 20 pracowników obowiązek monitoringu i corocznego bilansu o różnicy w poziomie płac kobiet i mężczyzn. Konfederacja Lewiatan uważa, że nowa regulacja powinna być wdrożona w ścisłej konsultacji ze środowiskiem pracodawców i zachowaniem długiego vacatio legis.
Konfederacja Lewiatan zgadza się z celem proponowanych regulacji-działanie na rzecz zmniejszania różnicy w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn. Po pierwsze projekt ustawy o ograniczania różnicy w wynagrodzeniach ma służyć do osiąganiu równości w polityce płacowej stosowanej przez pracodawców. Pomysłodawcą i inicjatorem ustawy jest Stowarzyszenie Kongres Kobiet (SKK).
Monitoring wynagrodzenia
Ponadto ustawa nakłada na wszystkich pracodawców zatrudniających ponad 20 pracowników obowiązek monitorowania płac oraz coroczne informowanie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o procentowej różnicy w poziomie płac. W związku z tym największe firmy, z reguły spółki giełdowe oraz instytucje publiczne zatrudniające powyżej 500 pracowników, z pewnością będą mieć ten obowiązek począwszy od 2023 roku.
Z tego powodu vacatio legis dla podmiotów zatrudniających od 250 do 500 pracowników będzie wydłużone do 2024 r. Dla firm zatrudniających powyżej 20 pracowników nastąpi od 2025. Długie vacatio legis jest jednym z warunków przygotowania się firm na nowe rozwiązania.
Przede wszystkim ustawa ta zobowiązuje pracodawców zatrudniających ponad 20 pracowników do sporządzania rocznego sprawozdania o procentowej różnicy w wysokości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. W związku z tym raportowane różnice mają dotyczyć wynagrodzenia brutto obejmującego wynagrodzenie zasadnicze i inne składniki w przeliczeniu na etat. Obowiązek ten dotyczy informacji o wynagrodzeniach uzyskanych z tytułu umowy o prace, zlecenia, umowy o świadczenie usług i kontraktów menedżerskich. W końcu sprawozdania będą umieszczane na specjalnie dedykowanej stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Pracodawcy są zobowiązani do publikacji sprawozdania na swojej stronie internetowej.
Ustawa wyrównująca a polskie płace na tle Europy
Najbardziej godne uwagi są przykłady działań i regulacji podjętych w poszczególnych krajach UE:
- Prawo pracownika do informacji o płacach (5/28 krajów Finlandia, Irlandia, Niemcy, Litwa, Hiszpania)
- Obowiązek pracodawcy informowania o przeciętnej luce płac (9/28: Austria, Belgia, Dania, Francja, Włochy, Niemcy, Litwa, Wielka Brytania, Hiszpania)
- Obowiązek pracodawcy do audytu płac (4/28 Finlandia, Szwecja, Francja, Hiszpania)
- Włączenie równej płacy do zbiorowych negocjacji płacowych (6/28 Belgia, Francja, Finlandia, Dania, Szwecja, Hiszpania)
Ponadto uzasadnieniem dla wprowadzenia tej regulacji w Polsce jest względnie wysoka luka płacowa utrzymująca się w dłuższym okresie.
- Kraje które nie podjęły żadnych działań (15/28, w tym Polska i wszystkie kraje wschodniej Europy).
Ponadto skorygowana luka płacowa wynosi w Polsce ok. 19% i utrzymuje się na tym poziomie przez ostatnie 20 lat. Z tego powodu najbardziej widoczna jest w ruchomych składnikach wynagrodzenia. Należą do nich premie i nagrody.