Prokurator Generalny wspiera frankowiczów. Statystyki zapadłych wyroków nie pozostawiają złudzeń, że sądy opowiadają się po stronie frankowiczów. Okazuje się, że kredytobiorcy w walce o swoje prawa mogą również liczyć na wsparcie innych podmiotów. W zasadzie od początku nagłośnienia problemu wadliwości umów kredytów indeksowanych do walut obcych, swoje stanowiska głośno wyrażały niektóre instytucje. Z Prezesem UOKiK, Rzecznikiem Finansowym i Rzecznikiem Praw Obywatelskich na czele. W ostatnim czasie swoją aktywność na tym polu wyraźnie zwiększył również Prokurator Generalny, który wspiera frankowiczów poprzez różne inicjatywy. Jakie?
Stanowisko polskiego rządu do wyroku TSUE
Po raz pierwszy mogliśmy poznać szerzej opinię Prokuratora Generalnego na temat kredytów frankowych przy okazji publikacji wyroku TSUE 3 października 2019 r. W jednym z wywiadów Zbigniew Ziobro komplementował wówczas wydane rozstrzygnięcie. Wskazał, że sędziowie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznali, że interes i wola kredytobiorcy są najistotniejsze. Podkreślił również, że standardowo przed wydaniem orzeczenia strona polska została zobowiązana do wyrażenia swojego stanowiska. Minister Sprawiedliwości dodał, że w wydanej opinii rząd stanął po stronie polskich obywateli. Uznał, że banki jako wielkie instytucje finansowe były zobowiązane do rzetelniejszej informacji i nie mogły stosować podstępnych klauzul.
Co to jest skarga nadzwyczajna i kiedy przysługuje?
Czas pokazał, że Prokurator Generalny wspiera frankowiczów nie tylko w przestrzeni publicznej. Zbigniew Ziobro i jego zastępcy zaangażowali się również w procesy sądowe. Przede wszystkim korzystając ze swojej prerogatywy w postaci prawa do składania skarg nadzwyczajnych. Takie skargi można wnieść do Sądu Najwyższego od prawomocnych orzeczeń sądów powszechnych, kończących postępowanie. Jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Ponadto można je skierować, jeśli orzeczenia naruszają zasady lub wolności oraz prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji. A także wtedy, kiedy w sposób rażący naruszają prawo, przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Lub wówczas, kiedy zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Dotychczas Sąd Najwyższy uwzględnił 2 z 15 skarg nadzwyczajnych skierowanych przez Prokuratora Generalnego w obronie frankowiczów. Obie sprawy dotyczyły sytuacji, w których kredytobiorcy nie byli w stanie dalej spłacać rat kredytów powiązanych z kursem CHF. Wobec tego banki wypowiedziały im umowy i zażądały spłaty pozostałej kwoty zobowiązania. Mimo kierowanych wezwań do zapłaty świadczenia nie zostały spełnione przez konsumentów. W konsekwencji banki skierowały sprawy do sądów, uzyskały nakazy zapłaty i skutecznie wszczęły egzekucję komorniczą.
Prokurator Generalny wspiera frankowiczów i składa skargi nadzwyczajne
W złożonych skargach Prokurator Generalny podniósł, że zarówno Sąd Okręgowy w Białymstoku jak i Sąd Okręgowy we Wrocławiu nie dokonały zbadania postanowień umów kredytowych pod kątem występowania w nich niedozwolonych klauzul umownych. Zaskarżone orzeczenia naruszyły zasady ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Kwestionowane umowy pozwalały bankom na ustalenia kursów w tabeli w sposób arbitralny i nieprzewidywalny dla frankowiczów. Tym samym godziły w równowagę kontraktową stron. A daleko idąca dysproporcja praw i obowiązków na niekorzyść pozwanych stanowiła rażące naruszenie ich interesów. Prokurator Generalny wniósł zatem o uchylenie prawomocnych orzeczeń i przekazanie spraw do ponownego rozpoznania właściwym sądom. A także o wydanie postanowień o wstrzymaniu wykonania zaskarżonych orzeczeń do czasu ukończenia postępowania. Z uwagi na grożącą kredytobiorcom niepowetowaną szkodę, wynikającą z prowadzonych wobec nich postępowań egzekucyjnych.
Prokurator Generalny wspiera frankowiczów w sprawach o bezumowne korzystanie z kapitału
Przy okazji warto również wspomnieć o dodatkowej aktywności wspomagającej frankowiczów już nie samego Prokuratora Generalnego, ale prokuratorów rejonowych i okręgowych. W listopadzie 2021 r. Prokuratura Krajowa skierowała pismo do wszystkich prokuratur regionalnych. Zachęca prokuratorów do wzięcia w obronę kredytobiorców frankowych i przyłączenia się do spraw sądowych, które wytaczają banki. Chodzi o sprawy, w których po stwierdzeniu nieważności umowy kredytu, banki domagają się od swoich klientów opłat za korzystanie z kapitału. Sprawy z tego obszaru prokuratura ocenia jako niezwykle istotne z punktu widzenia prawnego, jak i społecznego. Dlatego prokuratorzy, działając na podstawie przepisów prawa, podejmują decyzje o przyłączaniu się do spraw inicjowanych przez banki, w celu kwestionowania nienależnych roszczeń.
–Co istotne takie pozwy co raz częściej trafiają do sądów. A zdarzają się nawet przypadki, że niniejsze roszczenia wysuwane są wobec kredytobiorców, kiedy prawomocny wyrok jeszcze nie zapadł w ich sprawie. Dlatego tak ważne jest wsparcie profesjonalnego pełnomocnika, który w swojej ofercie posiada gwarancję reprezentacji Klientów również w tym zakresie – mówi Paweł Wójcik, Wiceprezes Zarządu Votum Robin Lawyers SA.
Źródło: Votum Robin Lawyers SA