Jak zmieni się rynek pracy? Cyfryzacja, digitalizacja i automatyzacja procesów – te zjawisko zdaniem 82 proc. przedstawicieli firm przybierze na sile i będzie się rozwijać na rynku pracy po pandemii. Zespół OLX Praca, z pomocą ekspertów oraz instytutów badawczych, przeanalizował trendy, obecną sytuację oraz wizję przyszłości rynku pracy.
Raport ukazał się z inicjatywy serwisu OLX, największego job boardu w Polsce. Jego premiera miała miejsce podczas eventu „OLX Praca. Know How 2021”, który w tym roku odbywał się online i przyjął formę branżowej telewizji śniadaniowej.
Analiza trendów sprzed pandemii
Już w pierwszej części raportu możemy zapoznać się z krótką analizą głównych trendów, które pojawiły się jeszcze przed okresem pandemii. Z analizy wynika, że najistotniejsze były cztery obszary: technologia, kreatywność, rynek specjalisty oraz rozwój wiedzy.
Niewątpliwie technologia cyfrowa była, jest i będzie jednym z dominujących trendów, które rodzą pytania o przyszłość, nie tylko niektórych stanowisk, lecz także o relację na linii człowiek–technologia.
Reakcje pracodawców na pandemię
Celem badania było zidentyfikowanie co mówi na rynek pracy, nowych trendów w zakresie HR oraz sytuacji pracodawców w obliczu pandemii.
W badaniu wzięły udział 302 firmy, w tym przedstawiciele małych, średnich oraz dużych przedsiębiorstw. Badane firmy reprezentują różne branże, począwszy od edukacji, administracji i opieki zdrowotnej poprzez budownictwo, kulturę i rekreację, usługi dla biznesu aż po handel i naprawy, transport i produkcję.
Jak wynika z raportu OLX Praca aż 49 proc. firm, które wzięły udział w badaniu, prowadziło procesy rekrutacyjne w trakcie pandemii. Mimo że wiele firm pracowało w trybie hybrydowym lub zdalnym, to nadal najchętniej wybieraną formą rekrutacji były spotkania bezpośrednie. Popularną opcją było też łączenie formy online z bezpośrednią i realizowanie części procesu zdalnie. Według badania, w trakcie pandemii najczęściej poszukiwano pracowników do działów: administracji, HR, kadr, księgowości, produkcji, prac fizycznych i obsługi klienta.
Praca zdalna ważnym ogniwem podczas pandemii
Jak wynika z przeprowadzonych badań, ponad połowa firm korzystała lub wciąż korzysta z rozwiązań pracy zdalnej. Przejście na taki styl pracy według większości respondentów nie zaburzyło funkcjonowania najważniejszych procesów w firmie, co tylko pokazuje, że praca zdalna może być dobrym i efektywnym rozwiązaniem. Do przejścia na taki tryb trzeba się odpowiednio przygotować, stąd firmy nie uniknęły trudności w transformacji swoich organizacji.
Największe niedogodności pracy zdalnej to brak odpowiedniego sprzętu. Ponadto dostępu do internetu bądź innymi problemami technicznymi. Często wymienianą komplikacją był brak odpowiednich warunków do pracy w domu. Jak pokazuje raport, konieczność wdrożenia zdalnego lub hybrydowego systemu pracy unaoczniła więc nie tylko zalety, lecz także wyzwania. Jednym z większych, jakie niesie ze sobą zdalny sposób pracy, jest utrzymanie więzi społecznych i poczucia przynależności do organizacji.
Uregulowania wymagają też zagadnienia formalno-prawne, które powinny objąć takie obszary, jak chociażby: bezpieczeństwo, kontrola czasu pracy, obieg dokumentacji czy ochrona danych.
Rynek pracy: umiejętności i zawody przyszłości
Zdaniem pracodawców, którzy wzięli udział w badaniu, za sprawą pandemii zmienią się oczekiwania względem kandydatów. Pracodawcy przewidują, że transformacji ulegnie sylwetka idealnego pracownika. Na pytanie: Jakie zjawiska przybiorą na sile i będą się rozwijać na rynku pracy po pandemii, aż 82 proc. respondentów odpowiedziało, że nastąpi cyfryzacja, digitalizacja i automatyzacja procesów. 81 proc. odpowiedziało, że obserwowany będzie rozwój adaptacyjności przedsiębiorstwa. 80 proc. wskazało na tworzenie warunków do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. 77 proc. uważa, że nastąpi rozwój pracy zdalnej i zwiększy się elastyczność związana z miejscem i godzinami pracy.
Dla 87 proc. ankietowanych kompetencją przyszłości jest umiejętność współpracy. Na drugim miejscu znajdują się odporność na stres oraz umiejętność zarządzania czasem – 83 proc.
Ważną cechą idealnego pracownika będą też jego kompetencje cyfrowe. A jakie profesje będą odgrywać ważną rolę po pandemii? Według raportu będą to zawody związane z tworzeniem i obsługą rozwiązań IT. Przede wszystkim testowanie, programowanie i obsługa narzędzi informatycznych. Wzrośnie również zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników i rzemieślników, czyli absolwentów szkół zawodowych.
Rynek pracy i work-life balance
Pandemia pokazała, jak ważne stają się partnerskie relacje oparte na obustronnym zaangażowaniu, zaufaniu i transparentnej komunikacji. Pracodawcy spodziewają się, że w perspektywie długoterminowej powróci wzrost znaczenia work-life balance oraz well-beingu. Ich zdaniem ma to związek wchodzeniem młodego pokolenia na rynek, dla którego idea slow-life jest ważniejsza niż korporacyjny wyścig.
Można więc spodziewać się redefinicji idei work-life balance. Przede wszystkim nie będzie to sztywnym podziale życia prywatnego i zawodowego. Przede wszystkim elastyczne przenikanie się tych dwóch światów, z zachowaniem równowagi. Zjawisku temu będzie sprzyjać stopniowe zanikanie systemu pracy „od–do” na rzecz zadaniowego i bardziej elastycznego modelu pracy.
Scenariusze przyszłości
Ostatnia część raportu, opracowana przy współpracy z FutureS Thinking Group: firmą Zuzanny Skalskiej – 360Inspiration oraz studiem strategiczno-projektowym Greenhat Innovation, została poświęcona możliwościom rozwoju przyszłości.
W ten sposób powstały 4 główne wyobrażenia przyszłości tj.: czuły kapitalizm, aktywna odnowa, kapitalizm nadzorujący oraz mniej wystarczy. Przedstawione narracje próbują odpowiedzieć na pytania, czym będzie praca dla człowieka. Jak będą wyglądać miasta i otoczenie, jak rozwinie się społeczeństwo i jego wartości, jakie znaczenie będą mieć technologia i środowisko.
Raport „Prognozy przyszłości – OLX Praca. Know How 2021” stanowi solidną dawkę wiedzy, obserwacji i doświadczeń na temat zachodzących zmian i rodzących się tendencji na przyszłość. Kompleksowość opracowania może pomóc w analizie otaczającej nas rzeczywistości i zredefiniowaniu przyszłych działań strategicznych.
Źródło: OLX
