Wzrost wysokości opłat, przy legalizacji samowoli budowalnej do 30 proc. wartości nieruchomości, utrudni sam proces legalizacji i uporządkowanie stanu prawnego, np. w przypadku zmian właścicielskich – uważa Konfederacja Lewiatan oceniając projekt kodeksu budowlanego.
Obecnie opłaty przy legalizowaniu samowoli budowlanej ustala się według wskazanego w ustawie algorytmu przy uwzględnieniu kategorii obiektu budowlanego, określonej w załączniku do ustawy. Natomiast w projekcie kodeksu budowalnego uzależniono ustalanie wysokości opłaty legalizacyjnej od wartości nieruchomości i ma ona wynosić do 30 proc. jej wartości, co w wielu przypadkach może oznaczać znaczący wzrost. Należy przy tym podkreślić, że nie zawsze konieczność legalizacji wynika z faktycznej samowoli. W wielu przypadkach jest to związane z interpretacją stanu formalnego inwestycji przeprowadzonych w dobrej wierze.
Ponadto, wprowadzenie zasady ustalania opłaty legalizacyjnej w uzależnieniu od wartości obiektu spowoduje konieczność zmiany organu właściwego do wymierzania wysokości tej opłaty, wskazując naczelnika urzędu skarbowego, jako najwłaściwszy organ, który ma wykwalifikowane i doświadczone kadry oraz odpowiednie instrumenty prawne.
Istotna jest również zmiana w zakresie sankcji z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego. W chwili obecnej kara pieniężna jest nakładana nie za fakt nielegalnego użytkowania (a więc bez zawiadomienia o zakończeniu budowy, pomimo sprzeciwu albo bez uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie), ale za nielegalne przystąpienie do użytkowania, a więc za jednorazowe działanie (przystąpienie), a nie za działanie trwałe (użytkowanie).
Zgodnie z projektem kodeksu budowlanego, karane będzie użytkowanie, a nie przystąpienie do użytkowania. Jest to o tyle istotne, że w chwili obecnej organ nadzoru budowlanego tylko raz może nałożyć karę z tytułu nielegalnego przystąpienia do użytkowania. Natomiast projektowane wprowadzenie kary za użytkowanie pozwoli nakładać takie kary wielokrotnie (w okresie trwania stanu naruszenia). Zmieniony zostaje również organ właściwy do wymierzenia kary (nie będzie to już organ nadzoru budowlanego, ale organ podatkowy), jak również sposób obliczenia wymiaru kary.
źródło: Konfederacja Lewiatan