Mimo kontrowersji, rząd zamierza uruchomić kolejny program dopłat mieszkaniowych. Analizujemy proponowane zasady udzielania tych dopłat.
Pierwsze informacje o nowym programie dopłat mieszkaniowych pojawiły się jeszcze pod koniec minionego roku. Później Ministerstwo Rozwoju i Technologii dość oszczędnie dawkowało informacje. Jednak wpisanie ustawy o tak zwanym „Kredycie na Start” do wykazu prac legislacyjnych rządu (22 marca 2024 r.) potwierdziło, że rząd mimo kontrowersji chce uruchomić kolejny program dopłat do kredytów mieszkaniowych. W dniu 8 kwietnia 2024 roku, dość niespodziewanie na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się gotowy projekt ustawy wprowadzającej nowy program dotowania kredytów mieszkaniowych. Jak podkreślają eksperci portalu RynekPierwotny.pl, warto przyjrzeć się zasadom programu Kredyt na Start, ponieważ są one bardziej skomplikowane niż w przypadku Bezpiecznego Kredytu 2%.
Pamiętajmy: program nie został jeszcze uchwalony
Na wstępie warto podkreślić, że prezentowane niżej zasady nowego programu dopłat mieszkaniowych nie są jeszcze ostateczne. Pewne korekty mogą zostać dokonane na etapie prac legislacyjnych, które dopiero się zaczynają. Mimo pewnego opóźnienia, można przypuszczać, że projekt ustawy o „kredycie mieszkaniowym #naStart” (numer projektu: UA4) zgodnie z wcześniejszymi założeniami zostanie przyjęty przez rząd jeszcze w pierwszej połowie bieżącego roku.
Single tym razem mogą poczuć się nieco pokrzywdzeni
Złożoność nowego programu dopłat mieszkaniowych sprawia, że jego założenia najlepiej jest prezentować w formie skrótowych punktów. Warto zwrócić szczególną uwagę na następujące kwestie związane z „Kredytem na Start”:
- maksymalny limit wiekowy 35 lat, który będzie dotyczył tylko osoby samodzielnie wnioskującej o kredyt mieszkaniowy
- możliwość sfinansowania w ramach kredytu hipotecznego budowy domu, zakupu działki pod dom, zakupu domu/lokalu lub nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
- opcję udzielenia kredytu osobom pozostającym w związku nieformalnym pod warunkiem zakupu nieruchomości w ramach równych udziałów
- konieczność kredytowania swojego pierwszego lokum z wyjątkiem m.in. sytuacji, w której gospodarstwo domowe wychowuje co najmniej trójkę dzieci
- możliwość uzyskania gwarancji kredytu mieszkaniowego zastępującej wkład własny do sumy 100 000 zł (gwarancji udzieli BGK)
- przyznanie dopłat na okres 120 miesięcy i uzależnienie wysokości wsparcia od liczby osób w gospodarstwie domowym
- jednokrotną (po 60 miesiącach) zmianę stałej stopy oprocentowania w okresie wypłaty dopłat
Sposób ustalania dopłat do rat będzie tym razem bardziej skomplikowany niż przy programie Bezpieczny Kredyt 2%. Dopłaty mają pomniejszyć ratę za preferencyjną część kredytu do poziomu, jaki miałaby ta rata przy stopie oprocentowania równej:
- 1,5% – kredyt mieszkaniowy dla gospodarstwa domowego (jednoosobowego lub dwuosobowego) bez dziecka
- 1,0% – kredyt mieszkaniowy dla gospodarstwa domowego, w skład którego wchodzi jedno dziecko
- 0,5% – kredyt mieszkaniowy dla gospodarstwa domowego z dwojgiem dzieci
- 0,0% – kredyt mieszkaniowy dla gospodarstwa domowego z co najmniej trojgiem dzieci
Zróżnicowanie warunków wsparcia zależne od liczby dzieci będzie dotyczyło również maksymalnej kwoty kredytu z dopłatami. Taki limit kwotowy wyniesie:
- 200 000 zł – dla gospodarstwa domowego jednoosobowego
- 400 000 zł – w przypadku gospodarstwa domowego dwuosobowego
- 450 000 zł – dla gospodarstwa domowego trzyosobowego
- 500 000 zł – w przypadku gospodarstwa domowego czteroosobowego
- 600 000 zł – dla gospodarstwa domowego pięcioosobowego
Kredytobiorca będzie mógł uzupełnić kwotę pożyczaną na preferencyjnych warunkach zwykłym kredytem mieszkaniowym.
Limity dochodowe nie będą problemem dla wielu osób
Niektóre osoby zainteresowane nowym programem dopłat obawiały się limitów dochodowych, które zapowiedział rząd. Widzimy jednak, że te obawy mogą być zbyteczne. Projekt ustawy przewiduje bowiem następujące limity dochodu:
- 7 000 zł netto – w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego
- 13 000 zł netto – dla dwuosobowego gospodarstwa domowego
- 16 000 zł netto – w przypadku trzyosobowego gospodarstwa domowego
- 19 500 zł netto – dla czteroosobowego gospodarstwa domowego
- 23 000 zł netto – dla pięcioosobowego lub większego gospodarstwa domowego
Przekroczenie limitu dochodowego będzie skutkowało pomniejszeniem dopłat do rat o 25% kwoty tego przekroczenia lub o 50% (single). Powyższe limity dochodu, tak samo jak maksymalne wartości dotowanych kredytów ulegną podwyższeniu (o 10% lub 20%) w przypadku lokalizacji z wysokimi kosztami zakupu mieszkań. Co ważne, ustawodawca przewidział także limit powierzchni nabywanego lokum. Przekroczenie powierzchni użytkowej wynoszącej łącznie 25 mkw. plus iloczyn wskaźnika 25 mkw. i liczby osób w gospodarstwie domowym (przykład – para bezdzietna: 75 mkw.) sprawi, że wysokość dopłat będzie pomniejszona o 50 zł za każdy 1 mkw. tego przekroczenia.
Kwartalne ograniczenie liczby umów to ważna kwestia
W ramach podsumowania, warto jeszcze zwrócić uwagę, że ustawodawca przewidział kwartalny limit liczby nowych kredytów z dopłatami. Możliwość złożenia w ramach nowego programu tylko 15 000 wniosków kredytowych kwartalnie ma ograniczać destabilizację rynku mieszkaniowego. Według projektu ustawy, do końca 2027 r. kredytobiorcy będą mieli możliwość składania wniosków o preferencyjne „hipoteki”.
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl
