Recesja w Polsce nie odpuszcza, widać to także nastrojach wśród konsumentów. Pomimo lekkiego odbicia, nastroje wciąż są bardzo słabe. Gospodarka spowalnia, a ceny żywności i wydatki mieszkaniowe rosną w tempie 20% rocznie. Prawie 65% gospodarstw domowych spodziewa się pogorszenia sytuacji ekonomicznej w Polsce w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Jednocześnie około połowa deklaruje, że wciąż jest w stanie oszczędzać z bieżących dochodów.
Takie wyniki przynosi najnowsza edycja badania „Sytuacja na rynku consumer finance”, opracowywanego co kwartał przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (ZPF) oraz Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej (IRG SGH). Jego efektem jest Barometr Rynku Consumer Finance (BRCF). W pierwszym kwartale 2023 r. wartość indeksu BRCF wyniosła 90,9 pkt. Chociaż wzrosła o 1,4 pkt. wobec ostatniego kwartału 2022 r., to jednak wciąż jest zbliżona do poziomu z okresu pandemii.
Jak Polacy oceniają sytuację gospodarczą?
Z badania „Sytuacja na rynku consumer finance” wynika, że prawie 65% gospodarstw domowych w Polsce spodziewa się pogorszenia sytuacji ekonomicznej w kraju w ciągu następnych 12 miesięcy. Jeszcze w ostatnim kwartale odsetek pesymistów sięgnął 78%, a w szczycie pandemii – nawet 80%. Nie zmienia to jednak faktu, że ich przewaga nad osobami, które oczekują polepszenia koniunktury gospodarczej, jest wyraźna.
Dr Sławomir Dudek, ekonomista SGH, współautor badania „Sytuacja na rynku consumer finance” prognozuje: – Według wszelkich oczekiwań wysoka inflacja utrzyma się na dłużej, a dane w zakresie PKB wskazują na to, że recesja jest już w Polsce. Nadchodzi stagflacja. Obecna lekka poprawa barometru nie wskazuje na przełamanie trendu.
Ekonomista wskazuje jednocześnie, że dość optymistycznie wyglądają dane, pokazujące, iż 48% respondentów deklaruje posiadanie nadwyżek finansowych. Są w stanie oszczędzać z bieżących dochodów. W porównaniu do pierwszego kwartału ubiegłego roku ten odsetek wzrósł o 6,6 pkt. proc. Jednocześnie 48% gospodarstw domowych nie spodziewa się problemów z obsługą własnych zobowiązań (+2 pkt. proc. r/r).
Zakup mieszkania, domu, samochodu. Ilu Polaków ma takie plany?
Respondenci zostali również zapytani o plany związane z zakupem domu lub mieszkania w ciągu najbliższych 12 miesięcy. 12% z nich deklaruje, że takie wydatki są w ich przypadku prawdopodobne. W tej grupie większość ocenia jednak taki wariant tylko za możliwy. Zdecydowanych na zakup mieszkania lub domu jest 2,9% ankietowanych (w I kw. 2022 r. ten odsetek wyniósł 3,4%).
Jednocześnie poprawiły się oceny konsumentów dotyczące planowanego zakupu samochodu. 11,5% respondentów ocenia, że takie wydatki w ich przypadku są bardzo lub dość prawdopodobne w najbliższych 12 miesiącach. Przed rokiem takie deklaracje złożyło 9,2% ankietowanych.
Polacy ostrożniej podchodzą jednak do finansowania zakupów dóbr trwałych kredytem. W okresie rekordowo wysokich stóp procentowych skłonność do zaciągania nowych zobowiązań pozostaje w trendzie spadkowym. Obecnie około połowa respondentów deklaruje chęć sięgnięcia w części lub w całości po kredyt przy zakupie dóbr trwałych.
Źródło: ZPF
