Z badania „Pokolenia o finansach”, zrealizowanego przez 4P Research Mix na zlecenie Banku Zachodniego WBK wynika, że pokolenia X i Y szukają informacji o finansach głównie w Internecie. Najmłodsi (pokolenie Z) w pierwszej kolejności zasięgają opinii znajomych, rodziny i przyjaciół, a Baby Boomers najchętniej czerpią informacje o finansach z telewizji i radia. Dla wszystkich generacji największym wyzwaniem pozostają zawiłości umów. Polacy, niezależnie od wieku, najczęściej uważają też, że za edukację finansową powinny odpowiadać szkoły.
– Badanie „Pokolenia o finansach” pokazało wyraźnie, że każda grupa wiekowa ma specyficzny zestaw źródeł wiedzy finansowej. Dla najmłodszych są nim rodzina i krąg znajomych. Natomiast wraz z wiekiem coraz ważniejsze są opinie nieznajomych, publikowane na forach internetowych, aby na drugim krańcu, osób po 50 roku życia, zawęzić się do form bardziej zinstytucjonalizowanych i zindywidualizowanych w odbiorze, takich jak media czy ulotki – mówi Artur Sikora, dyrektor Obszaru Komunikacji Korporacyjnej i Marketingu Banku Zachodniego WBK.
Skąd czerpiemy wiedzę o finansach?
Strony internetowe banków i innych instytucji finansowych są pierwszym źródłem informacji o finansach dla ludzi w wieku 21-35 lat (pokolenie Y) oraz 36-50 lat (pokolenie X). Tę odpowiedź wskazało odpowiednio 39 proc. i 42 proc. respondentów. Co ciekawe, badani w wieku 16-20 lat (pokolenie Z), powszechnie postrzegani jako pokolenie „żyjące online”, najczęściej wiedzę o tej sferze życia czerpią nie z Internetu, ale od rodziny, znajomych i przyjaciół (44 proc.). Co trzeci przedstawiciel najstarszego pokolenia w wieku 51-70 (Baby Boomers) najchętniej zasięga informacji finansowych z audycji radiowych i telewizyjnych. Dla wszystkich pokoleń Polaków ważnym źródłem wiedzy o finansach pozostają najbliżsi – rodzina, przyjaciele i znajomi.
Finansów chcemy uczyć się w szkole
Największe dysproporcje między wskazaniami w różnych grupach wiekowych widać w przypadku źródła, jakim jest edukacja szkolna. Z wiedzy nabytej podczas kształcenia korzysta tylko 9 proc. Polaków z pokolenia BB i X, dwukrotnie więcej w przypadku generacji Y i 35 proc. respondentów w przypadku najmłodszej grupy Z. Dotychczasowe główne źródła wiedzy finansowej wskazywane przez respondentów w badaniu odbiegają jednak od preferowanych sposobów na zdobywanie informacji o finansach. Blisko połowa badanych uważa, że edukacją finansową zajmować się powinna przede wszystkim szkoła na poziomie średnim i wyższym. Co piaty badany wskazał na szkoły podstawowe i gimnazja. – Opinia, że to szkoły powinny być odpowiedzialne za edukację finansową, była najbardziej popularna wśród najmłodszych respondentów. To bardzo dobra informacja. Młodzi Polacy rozumieją wagę umiejętności zarządzania pieniędzmi, chcą zdobywać wiedzę i rozumieć świat finansów – mówi Artur Sikora.
Polacy oczekują też edukacji finansowej od publicznych instytucji finansowych. Wśród pozainstytucjonalnych źródeł wiedzy respondenci najczęściej wskazywali na media (19 proc.) – ta odpowiedź była szczególnie ważna dla dwóch najstarszych pokoleń.
„Kruczki” i „małe druczki”, czyli o wyzwaniach w świecie finansów
Wśród zapytanych Polaków dominuje raczej średni deklarowany poziom wiedzy o finansach – 51 proc. wskazań. Blisko co czwarty respondent uważa, że ma bardzo dużą wiedzę. Umiejętność czytania umów (53 proc.), znajomość zasad oszczędzania (43 proc.) i inwestowania (38 proc.) to główne obszary finansowe, w których swoją wiedzę chcą pogłębiać Polacy. Natomiast problemy natury bardziej teoretycznej, schodzą na plan dalszy. Potrzebę zwiększenia wiedzy o podstawowych pojęciach finansowych, takich jak „stopa zwrotu” czy „kapitalizacja odsetek” wyraża zaledwie 22 proc. badanych. Podobny odsetek respondentów jest zainteresowany informacjami o warunkach brania kredytów i pożyczania pieniędzy oraz finansach całego państwa. Co dziesiąty badany w ogóle nie jest zainteresowany jakąkolwiek wiedzą o finansach. Co ciekawe, najmłodsi, czyli przedstawiciele pokolenia Z, mają największą potrzebę zwiększenia swojej wiedzy o inwestowaniu i oszczędzaniu – co drugi wyraża taką opinię. Natomiast przedstawiciele pokolenia BB rzadziej niż inni badani są zainteresowani zwiększaniem swojej wiedzy o kredytach i pożyczaniu pieniędzy.
– Potrzeba zwiększania swojej wiedzy finansowej i duża skłonność do poszukiwania informacji z różnorodnych źródeł to bardzo pozytywne trendy. Nowe technologie otwierają przed konsumentami zupełnie nowe możliwości. Żeby z nich korzystać trzeba jednak najpierw poznać podstawowe zasady funkcjonowania świata finansów – ocenia przedstawiciel Banku Zachodniego WBK.
Badanie na temat poziomu wiedzy i zwyczajów Polaków będzie przez Bank Zachodni WBK realizowane cyklicznie.
Metodologia badania:
Zaprezentowane w materiale dane pochodzą z badania „Pokolenia o finansach” przygotowanego i opracowanego na zlecenie Banku Zachodniego WBK S.A. przez firmę badawczą 4P Research Mix. Badanie zrealizowano na reprezentatywnej grupie respondentów (n=1017), dobranych zgodnie ze strukturą populacji pod względem płci, wieku, wykształcenia oraz klasy wielkości i województwa miejsca zamieszkania. Badanie zostało przeprowadzone za pomocą wspomaganych komputerowo wywiadów telefonicznych CATI oraz wywiadów internetowych CAWI w listopadzie 2015 r.
Respondenci badania zostali podzieleni na 4 pokolenia:
- „Z” (roczniki: 1996-2015)
- „Y” (roczniki: 1980-1995)
- „X” (roczniki: 1965-1979)
- „BB” („Baby Boomers”, roczniki: 1946-1964)