Kredytobiorcy „wzięli sprawy w swoje ręce” i ruszyli do sądów, a banki „wzięły nogi za pas”. Banki zaczęły wydzielanie i sprzedaż zdrowych aktywów, pozostawiając w strukturach wyłącznie toksyczne kredyty. Efekt: kredytobiorcy mogą zostać podwójnie oszukani. Mogą nie być w stanie wyegzekwować zasądzonych roszczeń. Dotyczy to zwłaszcza tych, którzy spłacili już więcej niż kapitał otrzymanego kredytu oraz tych, którzy w sądach dochodzą jedynie nadpłat.
W najgorszej sytuacji są klienci ex GE Money, który zakłada upadłość w razie konieczności restrukturyzacji. Po sprzedaży zdrowych aktywów banku BPH do Alior Bank w 2016 roku, w tzw. małym BPH pozostały tylko toksyczne kredyty. Stanowią one 90% aktywów banku, a bank ten nie prowadzi istotnej działalności operacyjnej poza windykowaniem należności z toksycznych kredytów i prowadzeniem spraw sądowych z kredytobiorcami oraz innymi wierzycielami. Jednocześnie według sprawozdania finansowego za 2018 rok, wartość spraw sądowych z udziałem tego banku jako pozwanego wynosi ponad 250 mln zł, z czego wartość spraw frankowych to ponad 155 mln zł.
Oczywistym jest, że jeśli bank zacznie przegrywać te sprawy, to niczego nie zapłaci – zwłaszcza, że według sprawozdania finansowego za 2018 rok bank przewiduje w ramach ewentualnej przymusowej restrukturyzacji po prostu ogłoszenie upadłości. Oznacza to, że nikt nie przejmie toksycznych aktywów i odpowiedzialności za nie wobec kredytobiorców. Innymi słowy, aby kredytobiorca byłego banku GE Money otrzymał to, co zasądzi mu sąd – inni kredytobiorcy muszą spłacać kredyty. Przykładowo, tylko za 2018 rok bank złożył 207 pozwów przeciwko kredytobiorcom na kwotę 54 mln zł, z czego zabezpieczonych hipotekami jest 33 mln zł.
„W procesach sądowych bank dąży do przewlekania spraw, bo każdy miesiąc zwłoki to kolejne raty kredytobiorców – których już nie odzyskają i bank doskonale o tym wie. Interes banku jest zgodny z interesem pełnomocnika procesowego – który stosuje różne procesowe sztuczki, aby przedłużać te sprawy. Sąd Okręgowy w Gdańsku powinien dostrzec ten proceder. Przecież sądy na gruncie art. 76 Konstytucji RP mają chronić obywateli – konsumentów. Takie zaś przewlekanie procesów służy jedynie generowaniu nielegalnych zysków przez korporacje z nielegalnych umów – kosztem obywateli polskich, a w konsekwencji kosztem polskiej gospodarki” – wskazuje mec. Barbara Garlacz, która prowadzi kilkadziesiąt spraw tzw. frankowiczów byłego banku GE Money.
Przeczytaj także:
Przed kredytobiorcami ucieka też Deutsche Bank Polska, który po przeniesieniu jesienią 2018 roku zdrowych aktywów do Santandera pozostał w większości z toksycznymi kredytami denominowanymi do CHF.
Także Raiffeisen Bank Polska – po przekształceniach i sprzedaży zdrowych aktywów do BGŻ – zatrzymał toksyczne kredyty w ramach struktury spółki–matki z siedzibą w Austrii.
Z punktu widzenia braku możliwości odzyskania zasądzonych kwot w najgorszej sytuacji są kredytobiorcy, którzy globalnie spłacili tytułem kapitału i odsetek więcej niż otrzymany kapitał. Wówczas – w razie stwierdzenia nieważności umowy – to bank będzie dłużnikiem kredytobiorcy. Nieciekawa jest też sytuacja tych, którzy dochodzą tylko tzw. nadpłat, gdyż w razie ich prawomocnego zasądzenia może być problem z egzekucją – w zależności od momentu, kiedy się ona rozpocznie i stanu finansowego banku. Kredytobiorcy, którzy jeszcze nie spłacili kapitału powinni sprawdzić, w jakim tempie spłacą kapitał i być może rozpocząć walkę w sądzie, która potrwa kilka lat – tak, aby na koniec procesu wyjść na zero.
„Moim klientom, którzy już złożyli pozwy, nie doradzam czy płacić czy nie płacić. Przedstawiam fakty. Każdy kredytobiorca powinien zadać sobie pytanie: co się stanie, gdy sądy zaczną masowo stwierdzać nieważność umów lub zasądzać nadpłaty i jaki to może mieć efekt dla podmiotu formalnie odpowiedzialnego? – dodaje mec. Barbara Garlacz.
Źródło: Kancelaria Garlacz
