IP BOX – nowa ulga podatkowa. Kto zapłaci tylko 5 proc?

IP BOX to nowość. Ulga która do tej pory nie istniała. Rozliczenie za 2019 może już ją jednak uwzglęnić. Niektórzy podatnicy, rozliczając podatek dochodowy za 2019 rok, po raz pierwszy będą mogli skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z praw własności intelektualnej – IP BOX (Intellectual Property Box). Ulga dotyczy m.in. programistów. Jakie warunki należy spełnić, aby z niej skorzystać?

IP BOX czyli Intellectual Property Box

Ulga podatkowa IP BOX (Intellectual Property Box) obowiązuje od 2019 roku. Polega na obłożeniu podatkiem dochodowym według stawki w wysokości 5% kwalifikowanych dochodów uzyskanych przez podatnika z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, w tym dochodów ze sprzedaży towarów i usług związanych z tymi prawami w części, w jakiej te prawa zostały wypracowane, rozwinięte lub ulepszone przez polskiego podatnika. Ulga dotyczy tylko osób prowadzących działalność gospodarczą.

Zgodnie z objaśnieniem podatkowym z dnia 15 lipca 2019 r. ulga może być zastosowana dopiero w rozliczeniu rocznym. Jednak w interpretacji 0115-KDIT3.4011.445.2019.2.AD Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z podatnikiem, że stawkę 5% będzie mógł on zastosować już do zaliczek za 2020 r. Jest to jednak odosobnione stanowisko i niezgodne z objaśnieniem podatkowym. Przypomnijmy, że zgodnie z wprowadzonymi zmianami, zeznania podatkowe za 2019 r. można składać od 15 lutego, a jeśli podatnik złoży je wcześniej, to i tak uznane będzie że zostało złożone 15 lutego.

IP BOX – szczegółowa wyliczanka

Prawa własności intelektualnej, do których można zastosować ulgę IP BOX, zostały szczegółowo wymienione przez ustawodawcę. Do tych praw, określanych w przepisach jako kwalifikowane prawa własności intelektualnej, jest zaliczane m.in. autorskie prawo do programu komputerowego. Programy komputerowe nie są wynalazkami więc w Polsce nie udziela się na nie patentów. Jednak nie są one bez jakiejkolwiek ochrony. Są one traktowane na mocy prawa autorskiego jako utwory – wyjaśnia Piotr Juszczyk, doradca podatkowy w firmie inFakt.

Możliwość zastosowania IP BOX na programy komputerowe budzi najwięcej kontrowersji. Przepisy są niejasne, a ich interpretacje niespójne. Minister Finansów zalecił programistom aby przed zastosowaniem ulgi występowali do fiskusa z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Warunki skorzystania z ulgi

Kiedy programista może więc skorzystać z ulgi? Co wynika z przepisów i wydanych interpretacji? Oto trzy najważniejsze warunki:

1. podatnik jest zobowiązany od momentu rozpoczęcia uzyskiwania dochodów z praw własności intelektualnych prowadzić osobną ewidencję spełniającą wymogi określone w przepisach;
2. podatnik tworzy oprogramowanie, ulepsza i/lub rozwija, a w wyniku tego powstaje utwór podlegający ochronie prawnej z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a nadto przenosi całość autorskich praw majątkowych do wytworzonych przez siebie programów komputerowych na zleceniobiorcę, za co otrzymuje wynagrodzenie; 
3. autorskie oprogramowanie przez podatnika tworzone jest w ramach działalności badawczo-rozwojowej.

IP BOX – uciążliwa dokumentacja

Ponadto zdaniem eksperta inFakt największym wyzwaniem dla podatników jest prowadzenie odrębnej ewidencji IP BOX. Powinna ona zapewniać wyodrębnienie każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej oraz ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (lub straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

Jak wynika z objaśnienia, taka ewidencja można prowadzić np. za pośrednictwem arkusza kalkulacyjnego. Ponadto ustalając wartość dochodu, jaki będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu, podatnik musi oprzeć go na tzw. wskaźniku nexus. Do jego wyliczania nie można zaliczać wydatków pośrednich takich np. jak opłaty za energię telefon czy usługi księgowe. Ponadto należy wskazać, że nexus koncentruje się na wykazaniu związku między:

• –    wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem / rozwojem / ulepszeniem kwalifikowanych IP (ang. Intellectual Property –własność intelektualna) w ramach prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej;
• –    kwalifikowanymi IP;
• –    dochodami uzyskanymi z kwalifikowanych IP.

Poważne wyzwanie

– W efekcie już od 15 lutego 2020 r. podatnicy staną przed nie lada wyzwaniem, które może być przez nich samych niewykonalne. Może okazać się, że ponownie będą musieli zatrudnić specjalistę takiego jak doradca podatkowy. Ponownie, gdyż wielu programistów skorzystało już z profesjonalisty na etapie przygotowywania wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Jednak na etapie rozliczenia z fiskusem może okazać się, że to dopiero początek – przewiduje Piotr Juszczyk. – Nowa ulga miała być zachętą do prowadzenia działalności innowacyjnej. Ale wdrożenie IP BOX przez podatnika może okazać się bardzo złożone i czasochłonne.

Przedsiębiorcy chcą wiedzieć więcej o IP BOX

Według przeprowadzonego przez inFakt badania przedsiębiorcy w większości deklarują że wiedzą na czym polega ulga IP BOX. Za to nie wiedzą, czy można ją zastosować w ich przypadku. 55% badanych zapowiedziało, że zadecyduje, czy skorzystać z ulgi w rozliczeniu rocznym, gdy tylko dowie się o niej więcej.