Wielu inwestorom, szczególnie w farmy wiatrowe i biogazownie grozi utrata możliwości spłaty kredytów, a rynek producentów i dostawców biomasy praktycznie zanika, ponieważ wykorzystanie energetyczne biomasy stało się nieopłacalne. Na ryzyko poniesienia znacznych strat, a w konsekwencji konieczność zamykania instalacji wytwórczych lub ich odsprzedaż, narażeni są szczególnie wytwórcy mali i niezależni – napisała w liście do premier Ewy Kopacz Rada OZE przy Konfederacji Lewiatan.
– Jesteśmy zaniepokojeni brakiem reakcji rządu na pogłębiający się kryzys na rynku świadectw pochodzenia energii odnawialnej. Narastająca nadwyżka praw majątkowych energii odnawialnej, wynosząca już ok. 15 TWh, a więc prawie równa rocznemu popytowi określonemu w ustawie OZE, doprowadziła do drastycznego spadku cen praw majątkowych, co może oznaczać, że za kilka miesięcy będą one całkowicie bezwartościowe – mówi Daria Kulczycka, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.
Ceny świadectw na sesjach w lipcu 2015 r. spadły poniżej 100 zł/MWh co, przy niskich cenach energii „czarnej”, dla większości producentów oznacza zejście poniżej progu rentowności. W ślad za szybką deprecjacją wartości świadectw w obrocie sesyjnym podążają ceny w kontraktach dwustronnych, czyli w transakcjach pozasesyjnych.
Wśród przyczyn kryzysu są między innymi wadliwe, nieskorygowane w porę regulacje:
- otwarty i neutralny technologicznie charakter systemu wsparcia, który przyczynił się do zbyt szybkiego rozwoju niektórych technologii odnawialnych;
- brak ceny minimalnej świadectw pochodzenia;
- możliwość rozliczania obowiązku poprzez wniesienie opłaty zastępczej, mimo nadprodukcji energii odnawialnej;
- nieprecyzyjne przepisy dotyczące dokumentowania pochodzenia biomasy leśnej, które przyczyniły się do powstania wielomiesięcznych opóźnień w wydawaniu przez Urząd Regulacji Energetyki świadectw pochodzenia energii wyprodukowanej z biomasy;
- brak transparentnej, bieżącej informacji rynkowej o ilości wyprodukowanej energii odnawialnej w danym roku i rozpatrywanych wnioskach o wydanie świadectw pochodzenia.
Biorąc pod uwagę, że rozwój OZE uzależniony był od istnienia systemu wsparcia, nie można w tym przypadku mówić o „zadziałaniu mechanizmów rynkowych”. Bez wdrożenia obowiązku zakupu energii z OZE i wdrożenia zachęt finansowych, przedsiębiorcy nie zrealizowaliby żadnej inwestycji w OZE na warunkach czysto rynkowych. Stąd, uzasadniona jest interwencja rządu, a przynajmniej podjęcie poważnej dyskusji nad możliwymi sposobami rozwiązania problemu.
Kluczowym dla dalszego funkcjonowania wytwórców energii odnawialnej będzie określenie przez ministra gospodarki poziomu obowiązkowego udziału energii odnawialnej w sprzedaży do odbiorców końcowych w latach 2017-2020, na możliwie wysokim poziomie, ok. 19-20%, przynajmniej w pierwszych dwóch latach tego okresu. Rada OZE przy Konfederacji Lewiatan, zaproponowała zmianę legislacyjną w art. 60 ustawy o OZE, która pozwoliłaby na kontrolowaną redukcję nadwyżki i powolny powrót cen praw majątkowych do poziomu zapewniającego rentowność instalacji OZE. Zmiana ta polega w praktyce na utrzymaniu obowiązkowego udziału w wysokości 20% w do czasu powrotu cen świadectw do poziomu ok. 60% opłaty zastępczej. Inne możliwe rozwiązanie to znaczne przyspieszenie przechodzenia istniejących instalacji do systemu aukcyjnego, tak aby proces ten objął co najmniej 2 TWh produkowanej energii odnawialnej rocznie.
źródło: Konfederacja Lewiatan
