Okres przedświąteczny dla większości z nas oznacza wydatki większe niż zwykle. Coraz częściej do tego, aby zapłacić za prezenty czy wesprzeć finansowo bliskich nie używamy już gotówki. Zwłaszcza, że do wykonania przelewu wystarczy kilka kliknięć lub przesunięć palcem po ekranie smartfona. Liczba tak realizowanych transakcji regularnie rośnie. Jak wynika z danych KIR, rekordowo dużo i często przelewamy w grudniu. Kiedy najlepiej wykonać przelew by do odbiorcy dotarł w odpowiednim momencie, np. przed Wigilią? Dzień czy dwa dni wcześniej? A może wystarczy kilka sekund?
W grudniu przelewamy najwięcej
– Ze statystyk, obsługiwanego przez KIR systemu rozliczeniowego Elixir wynika, że w grudniu 2013 r. Polacy zrealizowali niemal 137 mln transakcji na łączną kwotę ponad 358 mld zł. Na tle danych z wcześniejszych miesięcy był to wynik rekordowy. Można się spodziewać, że w tym roku będzie podobnie – mówi Michał Szymański, wiceprezes Zarządu KIR, nadzorujący Obszar Rozliczeń.
Czemu tak chętnie przelewamy pieniądze właśnie pod koniec roku? Jak pokazały badania Deloitte, Polacy bardzo lubią dostawać od bliskich… pieniądze. Jako pożądany prezent wskazało je w tegorocznym ‘Christmas Survey’ aż 38 proc. badanych. Osoby, które decydują się kupić podarunki coraz częściej szukają ich w e-sklepach. Respondenci kupujący w sieci, jako najpopularniejszy sposób płatności, wymieniają przelew wykonywany przez Internet (75 proc. wskazań w badaniu ‘e-commerce w Polsce 2014’). Oczywiście większa liczba przelewów nie jest efektem wyłącznie naszych okołoświątecznych wydatków. Wpływ na statystyczne rekordy mają również firmy, które w grudniu wydają pieniądze zabudżetowane na mijający rok.
System, na którym opiera się obieg pieniądza
Swoistym krwiobiegiem elektronicznego pieniądza, który pozwala na sprawne realizowanie transakcji, jest Elixir. Zarządzany przez KIR system rozliczeniowy jest kluczowym ‘trybem’ w infrastrukturze sektora finansowego – odpowiada za szybkość i niezawodność wymiany informacji o przelewach krążących pomiędzy bankami i rachunkami ich klientów. Bez względu na to, czy korzystamy z bankowości za pomocą telefonu, tabletu lub komputera, czy też składamy dyspozycję tradycyjnie – w oddziale banku, zlecony przelew dociera do adresata dzięki wymianie informacji między bankami w systemie Elixir.
Jak to działa? System Elixir umożliwia bankom wymianę tzw. komunikatów płatniczych, czyli informacji o zleconych transakcjach, w ramach sesji rozliczeniowych. KIR przeprowadza sesje rozliczeniowe w dni robocze, o stałych porach: 9:30, 13.30 i 16:00. Jednak konkretny moment pojawienia się pieniędzy na koncie odbiorcy przelewu zależy od wewnętrznych regulacji banków, opisanych w regulaminach usług. Jeśli zlecimy przelew wystarczająco wcześnie, przesłane pieniądze zostaną zaksięgowane na rachunku odbiorcy jeszcze tego samego dnia po południu. Z kolei przelew, który wykonamy np. o godz. 17.00 trafi na wskazane konto dopiero kolejnego dnia roboczego, bo skierowany będzie do rozliczenia w sesji porannej.
Droga, którą musi „przejść” zlecenie by pieniądze dotarły na wskazany rachunek ma kilka etapów. Pierwszym jest weryfikacja, polegająca na potwierdzeniu prawa do zlecenia przelewu z danego rachunku (w oddziale identyfikujemy się dowodem tożsamości, w Internecie podajemy login i hasło do bankowości elektronicznej) oraz sprawdzenie poprawności zlecenia (np. kompletność cyfr w numerze rachunku odbiorcy). Następnie, po wprowadzeniu zleceń do systemu, bank tworzy z danych komunikaty płatnicze, które przesyła do KIR. Warto wiedzieć, że do KIR trafia jedynie informacja o komunikatach, a nie pieniądze przelewane przez klientów banków. Nad prawidłowym przebiegiem rozliczeń czuwa Narodowy Bank Polski.
Dobrze wiedzieć, jak będą w okresie świątecznym rozliczane standardowe przelewy bankowe. – Na co dzień możemy mieć pewność, że pieniądze, które chcemy komuś przekazać trafią do tej osoby najpóźniej kolejnego dnia lub w poniedziałek, jeśli zlecimy transakcję w weekend. W okresie świąt musimy się liczyć z kilkudniową przerwą w działaniu systemu, związaną z dniami ustawowo wolnymi od pracy – mówi Michał Szymański. – Ze względu na tegoroczny układ wolnych dni przelew wykonany np. wieczorem w środę 24 grudnia będzie zrealizowany w poniedziałek, 29 grudnia. Przy zlecaniu terminowych płatności trzeba dodatkowo uwzględnić fakt, że w tym roku 24 grudnia, na wniosek banków, KIR nie przeprowadza trzeciej sesji rozliczeniowej w systemie Elixir. Żeby ewentualne opóźnienie nie pokrzyżowało nam planów, płatności warto realizować z odpowiednim wyprzedzeniem albo skorzystać z przelewu natychmiastowego w systemie Express Elixir – dodaje M. Szymański.
Przelew natychmiast? To możliwe
Polacy mają do dyspozycji przelewy natychmiastowe jako jedni z nielicznych na świecie. System Express Elixir pozwala na przelewanie pieniędzy pomiędzy kontami w różnych bankach, w czasie liczonym w sekundach, przez całą dobę – również w weekendy i święta. To narzędzie sprawdzające się zarówno w przypadku osób, którym zdarza się zapominać o płatnościach i muszą realizować je „na ostatnią chwilę” jak i tych, którzy chcą mieć pełną kontrolę nad momentem realizacji transakcji i pewność, że odbiorca niezwłocznie otrzyma pieniądze. W okresie świąt Express Elixir może być dobrą opcją dla wszystkich decydujących się wesprzeć finansowo nadwątlone zakupami rodzinne budżety lub zainteresowanych przyspieszeniem realizacji zamówień w sklepach internetowych. Planując zlecenie przelewu natychmiastowego warto upewnić się, że zarówno bank nadawcy jak i bank odbiorcy obsługuje system Express Elixir.
Nie tylko złotówki
W naszym rejonie Europy dość powszechnym zjawiskiem jest emigracja w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Często, a ze szczególnym natężeniem w okresie świąt, Polacy z zagranicy przekazują pieniądze bliskim w kraju. Jeśli wolimy inne opcje niż transportowanie pliku banknotów w bagażu podręcznym, warto pomyśleć o zleceniu przelewu. Jest to szczególnie łatwe w przypadku międzynarodowych transakcji w euro. Ich realizację umożliwia, uruchomiony przez KIR blisko 10 lat temu, system Euro Elixir. System zapewnia paneuropejski zasięg dzięki połączeniom z najważniejszymi instytucjami rozliczeniowymi Europy, w tym paneuropejskim systemem rozliczeniowym STEP2. Wszystkie płatności są zgodne ze standardem SEPA (Jednolity Obszar Płatności w Euro), obowiązującym w całej Unii Europejskiej. Euro Elixir umożliwia transfer pieniędzy na wskazany rachunek nawet w czasie jednej doby. Osoby, którą chcą wykonać przelew z Niemiec czy Holandii powinny jednak pamiętać, że system – podobnie jak Elixir – nie obsługuje transakcji w weekendy oraz w święta, np. w dniach 25 i 26 grudnia.
