Innowacje w sektorze finansowym, w których przodują małe i elastyczne firmy technologiczne coraz częściej wymuszają na dużych graczach rynkowych weryfikację ich modeli biznesowych. W obliczu gwałtownego wzrostu liczby firm wykorzystujących technologie do oferowania usług finansowych (zwanych w skrócie FinTech/ Financial Technology), obecni uczestnicy rynku odczuwają ciągłą presję na innowacyjność, która trwale zmieni sektor finansowy. To najważniejsze wnioski z raportu „The Future of Financial Services: How disruptive innovations are reshaping the way financial services are structured, provisioned and consumed”, przygotowanego przez Światowe Forum Ekonomiczne we współpracy z firmą doradczą Deloitte.
Raport opracowano w oparciu o ponad sto wywiadów przeprowadzonych ze specjalistami branżowymi oraz o serię warsztatów, w trakcie których szefowie globalnych instytucji finansowych, takich jak UBS, HSBC, Deutsche Bank, Barclays, Visa czy MasterCard spotykali się z globalnymi innowatorami z sektora fintech, takimi jak Zopa, Funding Circle, Transferwise czy Ripple, by dyskutować o przyszłości branży.
– Od paru dziesięcioleci banki i firmy ubezpieczeniowe stosowały podobne, niezmieniane od lat modele działalności, które przynosiły duże zyski. W ostatnim czasie okazało się jednak, że modele te nie są już tak efektywne w porównaniu z innowacjami wprowadzanymi na rynek przez firmy technologiczne, które z powodzeniem zaczęły działać w sektorze finansowym – R. Jesse McWaters, główny autor raportu, Światowe Forum Ekonomiczne.
Firmy z branży technologii finansowych korzystają z innowacyjnych platform internetowych i narzędzi umożliwiających uzyskiwanie danych na temat klientów. Ich działalność nie wymaga dużego kapitału, są w stanie szybko zdobywać klientów i generować przychody.
Platformy kredytowe takie jak np. Lending Club, który zwrócił na siebie uwagę pierwszą dużą ofertą akcji o wartości 5,4 mld USD, mogą stanowić konkurencję dla podstawowej działalności kredytowo-depozytowej banków. Również zautomatyzowani, zdalni doradcy inwestycyjni, tacy jak np. Future Advisor, przyczyniają się do gwałtownego spadku marż generowanych przez tego rodzaju usługi w tradycyjnych spółkach sektora finansowego. „Nie uszło to uwadze banków i firm ubezpieczeniowych, które zastanawiają się nad najwłaściwszą reakcją na to zjawisko. Dynamiczny rozwój sektora fintech niewątpliwie wpływa również na sytuację na polskim rynku finansowym” – mówi Bogumił Wróbel, Starszy Menedżer w Dziale Konsultingu, doradztwo dla sektora finansowego, Deloitte. „Jest to istotne w szczególności w perspektywie dalszego funkcjonowania w środowisku niskich stóp procentowych, kurczących się marż oraz postępującej konsolidacji sektora bankowego. Z naszego dialogu z zarządami banków wynika jednak, że konkurowanie z innowacyjnymi firmami działającymi na rynku usług finansowych przy jednoczesnym utrzymaniu tradycyjnego modelu kosztowego banku nie przyniosło do tej pory wymiernych korzyści. Wierzymy jednak, że rewolucja w tym zakresie nadejdzie już niebawem” – dodaje.
W roku 2014 w światowy sektor fintech zainwestowano 12,2 mld USD, czyli ponad trzykrotnie więcej niż w roku 2013. Tak radykalny wzrost nakładów inwestycyjnych nie jest jednorazowym zdarzeniem i pociąga za sobą silną i stałą presję na innowacje. Nowi uczestnicy mają coraz większy udział w rynku usług detalicznych sektora finansowego wartym globalnie 6,6 biliona USD. „To innowacje będą w najbliższym czasie kształtować zachowania klientów, modele działalności i długoterminową strukturę branży usług finansowych. Banki i firmy ubezpieczeniowe już widzą efekty działalności nowych konkurentów, a naszym zdaniem to dopiero początek” – mówi Magda Burnat-Mikosz, lider Innovation Consulting w Deloitte.
Jak zauważają autorzy raportu, choć innowatorzy zmuszą „tradycyjnych” graczy do zmian – często z korzyścią dla klientów – nie musi to oznaczać zniknięcia dobrze znanych, starych marek. Wiele dużych instytucji finansowych skupia się na wypracowaniu odpowiedniej reakcji na te zmiany. Uczą się od nowych graczy, dostosowując swoją ofertę i poszukując możliwości współpracy z nowo powstającymi firmami. „Ta reakcja na zmiany także na polskim rynku pokazuje, że banki coraz częściej szukają przewagi w technologii, która nie tylko pozwoli uczestniczyć w wyścigu produktowym, ale także takiej, która w zdecydowany sposób usprawni skuteczność i efektywność operacyjną” – podkreśla Bogumił Wróbel. „Tak więc przykładem nowego podejścia nie jest już tylko wdrażanie przez coraz więcej instytucji technologii Responsive Web Design, ale także sięganie po nową generację systemów workflow, pozwalających na lepszą organizację pracy i dalszą poprawę efektywności procesów biznesowych” – dodaje.
Autorzy raportu wskazują, że rewolucyjny potencjał innowacji to ogromne możliwości ożywienia sektora finansowego oraz jego lepszego dopasowania się do oczekiwań klientów. „Ci, którym uda się wygrać, wykorzystają innowacje do budowy całych ekosystemów koncentrujących się na zaspokajaniu bardzo różnych potrzeb klientów. Polska z powodzeniem uczestniczy w tych zmianach, działające na naszym rynku banki zdobywają międzynarodowe nagrody w zakresie innowacyjności, a nasi bankowcy coraz częściej pytają o rozwiązania z zakresu digital marketingu, dalszej automatyzacji procesów oraz strategicznych inwestycji w platformy IT” – podkreśla Bogumił Wróbel.
