Rekordowo niska liczba pozwoleń na budowę biurowców w Warszawie. Koronawirus sieje spustoszenie w wielu sektorach, także na warszawskim rynku obiektów biurowych. Od dawna obserwuje się znacznie mniejszą liczbę nowych pozwoleń na budowę, a wpływ COVID-19 dodatkowo to pogłębił. Wiele planowanych inwestycji oraz umów najmu zostało wstrzymanych. Ponadto rozważane są też zamiany funkcji niektórych obiektów.
Spada liczba liczba pozwoleń na budowę i projektów budowlanych
Eksperci Deloitte zauważają również, że pandemia Covid-19 wpłynęła na decyzje niektórych najemców o odroczeniu lub całkowitym wstrzymaniu planowanej ekspansji. Popyt na powierzchnie biurowe maleje, co przekłada się na wzrost liczby pustostanów. To zaś wpłynąć może na rynek w nadchodzących latach.
W 2020 roku wydano jedynie dwa pozwolenia na budowę nowych obiektów o przeznaczeniu biurowym, podczas gdy w 2019 r. było ich siedem. Pierwsze z nich to pozwolenie dla projektu Skanska zlokalizowanego przy ulicy Łuckiej 5/7 (dawny Impexmetal), obok Fabryki Norblina. Drugie dotyczy wieży biurowej The Bridge – projektu Ghelamco. Obiekt powstaje u zbiegu ulicy Towarowej i Grzybowskiej, przy placu Europejskim.
Ponadto warto dodać, że w 2020 roku nie złożono nowych wniosków o pozwolenia na budowę dla projektów biurowych. Będzie to mieć wpływ na liczbę wydanych pozwoleń w kolejnych miesiącach.
Biznes woli Wolę
W poprzedniej edycji badania – Warsaw Crane Survey 2020 – podkreślono dominujący trend lokowania inwestycji biurowych na Woli. Wnioski płynące z najnowszego raportu tylko to potwierdziły. Oba pozwolenia na budowę, których udzielono w 2020 roku dotyczą budynków właśnie w tej dzielnicy (The Bridge oraz Łucka 5/7).
W 2020 roku zakończyło się 11 inwestycji. Ponadto w tym roku prace mają zostać zakończone przy kolejnych 7 projektach. W rezultacie na terenie dzielnicy przybędzie ponad 150 tys. mkw. powierzchni biurowej. Co łącznie daje wynik aż ok. 600 tys. mkw. nowej powierzchni biurowej w ciągu dwóch lat (2020 i 2021).
Mokotów wciąż przewyższa Wolę pod względem istniejących zasobów biurowych (ponad 1,5 mln mkw.), jednak wszystko wskazuje na to, że taki stan nie potrwa długo. Od kilku lat liczba nowych projektów w tej dzielnicy systematycznie maleje, inwestuje się raczej w tradycyjne obiekty mieszkaniowe, mieszkania na wynajem oraz hotele.
Akcja rewitalizacja
Modernizacja i rewitalizacja obiektów i kompleksów zabytkowych to trendem, który na stałe zagościł w warszawskiej architekturze biurowej. Obecnie aż ok 360 tys. mkw. powierzchni biurowej w Warszawie stanowią tego typu projekty. Najwięcej tego typu inwestycji powstawało do tej pory w centrum miasta. Jednak zainteresowanie inwestorów kieruje się również do takich dzielnic jak Wola czy Praga Północ oraz Południe. Większość powstających biur na Pradze zlokalizowana jest w historycznych kompleksach pofabrycznych. Dobrym przykładem są zrealizowane: Praga 306 oraz Centrum Praskie Koneser.
Interesującym przykładem rewitalizacji, która miała miejsce w centrum Warszawy z pewnością jest Wola Retro, otwarta w 2019 roku. Inwestycja składa się z 3 budynków i bazuje na pochodzącym z lat 30. XX wieku budynku, do którego dobudowano dwa górujące nad nim budynki.
W centralnej części miasta zrealizowano najwięcej projektów rewitalizacyjnych, jak na przykład Plac Małachowskiego, Ufficio Primo, budynek Cedetu (Centralny Dom Towarowy), Hotel Europejski czy Elektrownia Powiśle. W 2020 roku oddano do użytku kolejne dwa budynki biurowe Browary Warszawskie. Obiekt stanowi nie tylko doskonały przykład dobrego zaadaptowania przestrzeni, lecz także użyteczności i jej wielofunkcyjnych zastosowań – jest kompleksem biurowo-mieszkalno-handlowym.
Źródło: Deloitte
