Zbliżający się okres jesienno-zimowy może być bardzo trudny dla przedsiębiorców z racji obaw o stabilność dostaw energii elektrycznej oraz surowców energetycznych takich jak gaz ziemnyi węgiel kamienny. Z powodu rosyjskiej agresji na Ukrainę mamy do czynienia ze znaczącymi wzrostami cen nośników energii, a potencjalnie także trudności z zapewnieniem ich nieprzerwanej dostępności. Znajdujemy się w stanie swoistego energetycznego stanu wyjątkowego, a to z kolei wymaga od wszystkich – władz państwowych, przedsiębiorców, obywateli – podjęcia odpowiednich działań. Ich podstawą musi być uczciwy, pogłębiony i prowadzony w trybie ciągłym dialog rządu z partnerami społecznymi, przy wykorzystaniu takich instytucji jak Rada Dialogu Społecznego.
W obecnej sytuacji lista wyzwań jest długa, a ta postulatów do pilnej realizacji jeszcze dłuższa. Przedsiębiorcy oczekują, że podjęte zostaną zarówno działania o charakterze bieżącym i krótkoterminowym – analiza i przygotowanie na wariantowe sytuacje związane z potencjalnymi ograniczeniami w dostępności energii elektrycznej oraz poszczególnych nośników energii, rewizja i dostosowanie regulacji oraz instrumentów prawnych, w tym wydłużenie czasu na wdrożenie polecenia o ograniczenia poboru mocy bądź gazu ziemnego do minimum 48 godzin, jak też działania obliczone na osiągnięcie określonych celów w średnim i długim terminie – wśród nich odblokowanie inwestycji w odnawialne źródła energii, w szczególności pilna liberalizacja fatalnej w skutkach zasady 10H dla lądowych farm wiatrowych oraz przywrócenie korzystnych zasad inwestycji w fotowoltaikę, poprawę efektywności wykorzystania infrastruktury sieciowej przez współdzielenie infrastruktury przyłączeniowej przez instalacje odnawialnych źródeł energii (tzw. cable pooling), a także umożliwienie realizacji inwestycji w oparciu o tzw. linie bezpośrednie, łączące jednostkę wytwórczą z zakładem wykorzystującym wyprodukowaną w niej energię z pominięciem powszechnie dostępnych sieci przesyłowych. Oczekujemy ułatwień regulacyjnych dla autoprodukcji energii przez przedsiębiorców.
Ponad wszelką wątpliwość jasne jest to, że nie możemy zmarnować więcej czasu w obszarze rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz wykorzystania instalacji opartych o paliwa inne od kopalnych. W celu realizacji niezbędnych inwestycji konieczna jest nie tylko zmiana prawa i rzeczywiste usunięcie barier, lecz także zakończenie szkodliwego uporu w sprawach związanych z praworządnością i wymiarem sprawiedliwości, który uniemożliwia sięgnięcie po 270 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy, a potencjalnie może utrudnić korzystanie z kolejnych setek miliardów złotych w ramach unijnej perspektywy budżetowej na lata 2021-2027.
Wyjątkowe czasy wymagają tego, by przynajmniej zawiesić jałowe spory polityczne oraz przełamać urzędniczą niemoc. Od działań rządu oraz współdziałania przedsiębiorców i obywateli zależy spokojne przejście przez sezon jesienno-zimowy: pewność, że
w gniazdkach zawsze będzie prąd, kaloryfery oraz woda będą ciepłe, w gospodarce nie nastąpi wstrzymanie produkcji przemysłowej i spożywczej, a placówki szeroko rozumianej ochrony zdrowia (w tym farmacji) będą funkcjonowały bez zakłóceń.
Apel został podpisany przez:
Marek Kłoczko – Krajowa Izba Gospodarcza
Marek Kowalski – Federacja Przedsiębiorców Polskich
Jolanta Jaworska – Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych – ABSL
Maciej Witucki – Konferederacja Lewiatan
Wojciech Kostrzewa – Polska Rada Biznesu
Rafał Baniak – Pracodawcy RP
Łukasz Bernatowicz – Związek Pracodawców Business Centre Club
Krzysztof Pietraszkiewicz – Związek Banków Polskich
Jan Gogolewski – Związek Rzemiosła Polskiego