Czas na podpis elektroniczny w każdej gminie. Miliard złotych z programu Cyfrowa Gmina, który rząd kieruje do jednostek samorządu terytorialnego, to nie tylko okazja do uzupełnienia braków w sprzęcie. To także szansa na wdrożenie rozwiązań i kompetencji bez których trudno wyobrazić sobie sprawne e-państwo po doświadczeniu pracy zdalnej. Jednym z takich rozwiązań jest kwalifikowany podpis elektroniczny.
Pracujące w pandemicznym trybie urzędy umożliwiły załatwianie wielu spraw przez Internet. Szereg usług było dostępnych online dzięki profilowi zaufanemu, którego popularność stale rośnie. Przez 10 pierwszych miesięcy 2021 r. aż 4 mln Polaków założyło profil zaufany. W sumie posiada go już 13 mln obywateli.
Granty dla każdej gminy
Mimo dostępu do cyfrowych usług, nie wszędzie nagłe przejście w tryb online odbyło się bez problemów dla klientów urzędów czy urzędników. Przyczyną były braki w sprzęcie, oprogramowaniu czy niewystarczające kompetencje cyfrowe pracowników. Dlatego systemowym rozwiązaniem tych problemów ma być nowy program Cyfrowa Gmina. Łączna pula środków przeznaczonych dla wszystkich niemal 2,5 tysięcy gmin w Polsce wynosi ok. 1 mld zł.
Projekt finansowany jest z Funduszy Europejskich, w ramach programu React-EU. 17 listopada 2021 r. zakończył się pierwszy z trzech naborów wniosków o granty. Każda gmina ma wyznaczoną dla siebie rundę. Celem programu jest zapewnienie sprzętu i oprogramowania niezbędnego do sprawnego funkcjonowania urzędów. Ponadto sfinansowanie szkoleń oraz zwiększenie cyberbezpieczeństwa. Minimalna wysokość grantu dla pojedynczego samorządu to 100 tys. zł, a maksymalna 2 mln zł. Kwoty zależą m.in. od liczby mieszkańców i zamożności gminy. Gminy otrzymają dofinansowanie w formie grantu do 100 proc. wydatków kwalifikowanych.
Innowacje dla samorządów
Otrzymane środki gminy mogą przeznaczyć na: cyfryzację urzędów (np. poprzez wdrożenie elektronicznego podpisu kwalifikowanego usprawniającego pracę urzędników m.in. poprzez możliwość podpisywania wielu dokumentów jednocześnie). Ponadto szkół, placówek specjalnych, zakup sprzętu IT i oprogramowania i licencji niezbędnych do realizacji e-usług, pracy i edukacji zdalnej. Dodatkowo na szkolenia dla pracowników z obszaru zaawansowanych usług cyfrowych oraz cyberbezpieczeństwa. Zapewnienie cyberbezpieczeństwa samorządowych systemów informatycznych.
Podpis kwalifikowany w każdej gminie?
Tak jak z powodu pandemicznych ograniczeń wzrosła liczba użytkowników profilu zaufanego, podobnie wzrosło zainteresowanie wykorzystaniem kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Ma on identyczną moc prawną, co podpis własnoręczny. Oznacza to, że nadawca i odbiorca mają pewność, że podpisane przez nich dokumenty pociągają za sobą skutki prawne. Dziś w Polsce korzysta z niego już ponad 600 tys. osób. W tym użytkownicy indywidualni i przedsiębiorcy, klienci małych i wielkich firm.
Kwalifikowany podpis elektroniczny to sprawdzone narzędzie, gdy nie ma możliwości osobistego podpisania faktur, umów czy wniosków urlopowych. Co ważne, istnieją różne modele wdrożenia usługi: wersja online, integracja przez API, ale też wdrożenie lokalne – tzw. on-premise.
Kwalifikowany podpis elektroniczny można złożyć z każdego miejsca na świecie. Poza faktem, że umożliwia – także masowe- podpisywanie dokumentów z dowolnego miejsca, przyspiesza ich obieg w firmie. Redukuje zużycie papieru i przyczynia się do stworzenia cyfrowego ekosystemu obiegu dokumentów, ułatwiając ich archiwizację i dostęp do informacji.
Diagnoza bezpieczeństwa
Usługi samorządy mogą kupić na okres dłuższy niż czas realizacji projektu. Aby skorzystać ze wsparcia samorząd będzie musiał sfinansować diagnozę dotyczącą cyberbezpieczeństwa. Jak poinformował rzecznik rządu ds cyberbezpieczeństwa, będzie ona przekazywana do NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa). Instytut odpowiada za wsparcie samorządów w przypadku cyberataków. Informacje pomogą ocenić sytuację w zakresie bezpieczeństwa we wszystkich gminach.
