Negocjatorzy z Parlamentu i Rady osiągnęli w środę rano wstępne porozumienie w sprawie ustawy mającej na celu poprawę warunków pracy osób wykonujących pracę za pośrednictwem platform internetowych.
 
Dyrektywa w sprawie pracy za pośrednictwem platform internetowych ma na celu zapewnienie prawidłowej klasyfikacji statusu zatrudnienia osób wykonujących pracę za pośrednictwem platform internetowych oraz wprowadzenie pierwszych w historii UE przepisów dotyczących zarządzania algorytmicznego i wykorzystania sztucznej inteligencji w miejscu pracy.

Pracownik lub osoba samozatrudniona

Obecnie co najmniej 5,5 miliona osób wykonujących pracę platformową może być błędnie sklasyfikowanych jako osoby samozatrudnione (tzw. fikcyjne samozatrudnienie) i nie korzysta z ważnych praw pracowniczych i ochrony socjalnej.
Nowe przepisy wprowadzają domniemanie stosunku pracy, które jest uruchamiane, gdy obecne są dwa z pięciu wskaźników kontroli lub kierownictwa. Lista ta może zostać rozszerzona przez państwa członkowskie. Domniemanie może zostać uruchomione przez pracownika, jego przedstawicieli i właściwe organy z własnej inicjatywy. Domniemanie to może zostać obalone, jeśli platforma udowodni, że stosunek umowny nie jest stosunkiem pracy.

Transparentność

Obecnie osoby wykonujące pracę za pośrednictwem  platform internetowych  nie mają dostępu do informacji o tym, jak działają algorytmy i jak ich zachowanie wpływa na decyzje podejmowane przez zautomatyzowane systemy. Dzięki nowym przepisom platformy będą udostępniać te informacje pracownikom i ich przedstawicielom.


Większy nadzór człowieka nad zautomatyzowanymi systemami podejmowania decyzji i monitorowania

Dzięki nowym przepisom platformy nie będą mogły podejmować niektórych ważnych decyzji, takich jak zwolnienia i decyzje o zawieszeniu konta, bez nadzoru człowieka. Tekst zapewnia również większy nadzór ludzki nad decyzjami systemów, które mają bezpośredni wpływ na osoby wykonujące pracę za pośrednictwem platform internetowych.
Platformy będą również zobowiązane do oceny wpływu decyzji podejmowanych lub wspieranych przez zautomatyzowane systemy monitorowania i podejmowania decyzji na warunki pracy, zdrowie i bezpieczeństwo oraz prawa podstawowe.

Wykorzystanie i przetwarzanie danych osobowych

Nowe przepisy zabraniają platformom przetwarzania niektórych rodzajów danych osobowych, takich jak osobiste przekonania, prywatna wymiana informacji ze współpracownikami lub nieobecność pracownika, zaś dyrektywa ma zwiększyć bezpieczeństwo zasad pracy na platformach w obszarze ochrony danych.

Platformy będą również musiały przekazywać informacje na temat osób samozatrudnionych właściwym organom krajowym oraz przedstawicielom osób wykonujących pracę na platformach, takim jak związki zawodowe.


“To rewolucyjne porozumienie i pierwsze ramy prawne dla pracowników platform cyfrowych. Zapewniamy przejrzystość i odpowiedzialność za algorytmy, zapewniamy lepsze prawa dla najmniej chronionych pracowników na świecie i mamy uczciwą konkurencję dla platform. Dziś możemy powiedzieć 40 milionom pracowników platform, że Europa jest dla nich, także dla pracowników o niepewnej sytuacji zawodowej. Jestem zaszczycona, że mogłam kierować tą rewolucyjną zmianą. Cóż to była za piękna noc i jaką piękną przyszłość przed nami.” – skomentowała sprawozdawczyni Elisabetta Gualmini (Grupa S&D, IT).

Aby uzgodniony tekst mógł teraz wejść w życie, będzie musiał zostać formalnie przyjęty zarówno przez Parlament, jak i Radę.
Analiza Komisji Europejskiej z 2021 roku wykazała, że istnieje ponad 500 aktywnych cyfrowych platform pracy, a sektor ten zatrudnia ponad 28 milionów osób – oczekuje się, że do 2025 roku liczba ta osiągnie 43 miliony. Cyfrowe platformy pracy są obecne w różnych sektorach gospodarki, czy to „bazujących na lokalizacji”, jak kierowcy jeżdżący i dostawcy jedzenia, czy też online z usługami takimi jak kodowanie danych i tłumaczenie.

Większość pracowników platform jest formalnie samozatrudnionych, około 5,5 miliona osób można błędnie sklasyfikować jako osoby samozatrudnione. Ponad 100 wyroków sądowych w krajach UE dotyczyło już statusu zatrudnienia pracowników platform, w większości przekwalifikowując niezależnych wykonawców na pracowników, a platformy „gigowe” na pracodawców. Kontakty:

PODOBNE ARTYKUŁYWIĘCEJ OD AUTORA