Wychodzimy z negocjacji w sprawie reformy unijnego systemu handlu emisjami CO2 osłabieni, z wynikiem dużo słabszym niż mógł być. Straciliśmy pieniądze z funduszu modernizacyjnego, bo jesteśmy zbyt bogaci.
Gorzki koniec dla Polski negocjacji w sprawie ETS (unijnego systemu handlu emisjami CO2). Z uwagi na to, że jesteśmy najbardziej narażeni na skutki wysokich cen uprawnień do emisji (energetyka w ponad 80% oparta na węglu) poprzedni rząd uzgodnił przekazywanie energetyce 40% uprawnień za darmo do 2030 r. oraz powołanie funduszu modernizacyjnego, na który miały się złożyć bogatsze kraje UE (w sumie darmowe uprawnienia przy cenie Eur 20/t to ok. 40 mld zł w ciągu 10 lat).
Po negocjacjach, ustalenia są mało korzystne dla polskiej energetyki i dalekie od oczekiwań przemysłu, który będzie działał w warunkach nierównej konkurencji na rynkach globalnych, bez koniecznej ochrony dla sektorów najbardziej narażonych na ryzyko „ucieczki emisji” (i inwestycji) z powodu kosztów bezpośrednich i pośrednich polityki klimatycznej.
Niestety, straciliśmy „pewne” pieniądze z funduszu modernizacyjnego, bo jesteśmy zbyt bogaci (wyjątek zrobiono dla Rumunii i Bułgarii, bo ich PKB per capita są poniżej 30% średniej unijnej, ale Grecja bez trudu załatwiła sobie też nowe uprawnienia, a ich energetyka oparta jest głównie na węglu brunatnym). Negocjacje w sprawie reformy ETS od początku były źle prowadzone. Nie pokazano, po co chcemy użyć pieniędzy z funduszu modernizacyjnego, jak możemy rozwinąć wspieraną przez UE kogenerację, elektromobilność czy nawet geotermię.
W ostatnich sześciu miesiącach na interwencje rządu było już za późno. Ministerstwo Środowiska skupiło się na tym, by fundusz modernizacyjny nie zawierał standardu emisji CO2, choć wszyscy wiedzieli, że nie będzie wspierał projektów opartych ma węglu. Potencjalni sojusznicy załatwili swoje problemy, a my zostaliśmy z nierozwiązanym mega problemem. Co dalej? Przydałby się komentarz rządu i pomysł, jak z tego wybrnąć. To już druga spektakularna porażka rządu w ostatnich tygodniach w Brukseli po dyrektywie o pracownikach delegowanych. Ale ta jest dużo bardziej bolesna, bo jej skutki odczują polskie grupy energetycznie, polski przemysł, my wszyscy płacący rachunki za energię i wdychający zanieczyszczone powietrze.
Autor: Maciej Stańczuk, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan
