Mija pierwszy kwartał 2025 roku, a z upływem czasu dostępne stają się kolejne dane na temat polskiej gospodarki. Freedom 24 stworzyło raport specjalny, w którym omawia wyniki i wskaźniki ekonomiczne Polski. Co więcej, omówiono potencjał polskiej prezydencji UE do bycia rzeczywistym katalizatorem wzrostu rynku venture capital w naszym kraju. Dane zostały zebrane z publicznych ośrodków i organizacji międzynarodowych, takich jak GUS, Eurostat, NBP, ECB, IMF, OECD, PFR Ventures czy Bank Światowy, ale także od prywatnych podmiotów, w tym Inovo oraz Investing.com. Które wskaźniki skłaniają do optymizmu, a co może okazać się blokadą stabilnego wzrostu?
Dobre makro, z zastrzeżeniem długu
Polska gospodarka 2024 rok zakończyła z solidnym rocznym wzrostem na poziomie 2,9 proc. – głównie wynikającym z rosnącej konsumpcji gospodarstw domowych (+3,1 proc.), którą napędza wzrost dochodów. Polskie PKB w IV kwartale wzbiło się na poziom 3,2 proc. rok do roku i zbliżając się do swojej długoterminowej średniej (3,4 proc.).
W tym czasie bezrobocie nieznacznie wzrosło, osiągając 3 proc. w III kw. 2024 r.
(w porównaniu do 2,8 proc. w III kw. 2023 r.), ale utrzymuje się w stabilnym zakresie, wykazując ograniczoną wrażliwość na zmiany cykliczne.
Jednak rosnąca konsumpcja podsyciła presję inflacyjną. Polska inflacja mierzona wg HICP pozostaje podwyższona na poziomie 3,9 proc. w grudniu, odstając od średniej 2,4 proc. dla strefy euro. Wstępne dane ze stycznia sugerują dalsze przyspieszenie, podsycane rosnącymi cenami energii i żywności. Komisja Europejska prognozuje, że inflacja może osiągnąć 4,5-5,0 proc. w 2025 r.
Według S&P Global wskaźnik PMI dla polskiego sektora wytwórczego w lutym przyjął wartość 50,6 pkt. wyprzedzając Niemcy i strefę euro. Produkcja przemysłowa odnotowała umiarkowany wzrost o 0,5 proc. r/r w IV kw. 2024 r. i 0,3 proc. w całym roku. Handel krajowy wzrósł o 3,0 proc. w IV kw. i 2,7 proc. rocznie.
Narasta presja fiskalna, a deficyt budżetowy powiększa się z 0,7 proc. PKB w 2019 r. do szacowanych 5,7 proc. w 2024 r. MFW prognozuje jedynie stopniową redukcję do 4,0 proc. do 2029 r., powołując się na rosnące koszty obsługi długu (2,5 proc. PKB) i wydatki na obronę (do 3,0 proc. PKB, a według niektórych prognoz mogą osiągnąć nawet 4,7 proc. PKB). Dług publiczny wzrósł o 16 proc. w ujęciu bezwzględnym w 2024 r., a relacja długu do PKB wzrosła do 53,5 proc. w III kw. 2024 r. z 48,6 proc. w III kw. 2023 r.
Udziały nierezydentów w polskim długu Skarbu Państwa pozostają umiarkowane i wynoszą 22,5 proc. w listopadzie 2024 r., kontynuując trwający od dekady spadek. Składnik zagraniczny skonsolidowanego długu publicznego utrzymuje się na wyższym poziomie – 32,4 proc.
Podczas gdy EBC obniżył główną stopę operacji refinansujących do 2,90 proc. w styczniu, Narodowy Bank Polski (NBP) utrzymał swoją podstawową stopę na stałym poziomie 5,75 proc., co odzwierciedla obawy dotyczące inflacji. Przesunięcia krzywej dochodowości sugerują potencjalne długoterminowe skutki inflacyjne. Stopy depozytów gospodarstw domowych i przedsiębiorstw są stabilne, pozostając poniżej poziomu stóp NBP.
Złoty wykazał względną siłę w stosunku do USD i EUR. Indeks WIG odbił się na początku 2025 r., przekraczając po raz pierwszy 90 000 punktów.
Przyszłość venture capital w Polsce
Rynek venture capital (VC) w Polsce odnotował silny wzrost, osiągając szczyt w wysokości 791 mln euro zainwestowanych w 426 transakcji w 2021 r. Rynek jest silnie skoncentrowany, a 15 największych transakcji w 2024 r. przyciągnęło ponad 200 mln euro. PFR Ventures – część Polskiego Funduszu Rozwoju, w całości należącego do Skarbu Państwa – odpowiada za znaczną część aktywności inwestycyjnej – 21 proc.
Tylko 37 proc. inwestycji VC w 2024 r. pochodziło z Polski, przy czym fundusze UE napędzały znaczną część inwestycji zagranicznych. Inovo, polska firma VC, podkreśla potrzebę większego wsparcia na wczesnym etapie ze strony inwestorów, podkreślając rolę „aniołów biznesu” – osób prywatnych, które inwestują własne pieniądze w młode, rozwijające się firmy. Inwestycje koncentrują się na technologiach medycznych, danych i analityce, żywności i napojach, cyberbezpieczeństwie oraz usługach internetowych (głównie SaaS).
Podczas swojej prezydencji w Radzie UE w pierwszej połowie 2025 r. Polska zamierza usprawnić Jednolity Rynek i zwiększyć europejską konkurencyjność, w szczególności poprzez wzmocnienie unii rynków kapitałowych. Ma to również kluczowe znaczenie dla samej Polski, aby zniwelować dystans do bardziej rozwiniętych gospodarek UE. Natomiast pomocowy program Europejskich Funduszy na rzecz Nowoczesnej Gospodarki (FENG) obejmuje znaczne inwestycje w fundusze VC na wczesnym etapie. PFR Ventures niedawno przeznaczył na nie 47 mln euro.
Jednym z punktów programu polskiej prezydencji jest cyfrowa transformacja unijnego systemu opieki zdrowotnej, a także dywersyfikacja łańcuchów dostaw farmaceutycznych. Biorąc pod uwagę duży potencjał polskiego przemysłu farmaceutycznego i integrację polskich producentów z europejskimi łańcuchami dostaw, można oczekiwać uruchomienia nowych projektów nie tylko w sektorze usług, ale także w produkcji. Innym ważnym obszarem może być bezpieczeństwo, w tym cyberbezpieczeństwo, które ostatnio zyskało szczególną uwagę w kontekście wojen hybrydowych.
Ważnym czynnikiem tła jest duży potencjał cyfryzacji w sektorach usług, takich jak handel detaliczny i usługi finansowe. Według danych Eurostatu, w Polsce obserwuje się dynamiczny wzrost udziału zakupów dokonywanych online i korzystania z aplikacji bankowych. Przeniesienie bankowości detalicznej na platformy online przyczyni się do bardziej złożonego krajobrazu i powstania – lub penetracji – ekosystemów cyfrowych na rynku krajowym.
W 2025 r. PFR Ventures szacuje ekspansję transakcji na wczesnym etapie. Będzie to wynikiem rosnącej liczby funduszy zasilanych przez FENG. Tylko w ubiegłym roku PFR Ventures zainwestowało w 9 zespołów o łącznej kapitalizacji 160 mln euro; oczekuje się, że zespoły te zainwestują w około 100 start-upów w ciągu najbliższych kilku lat.
Powyższe dane mogą stanowić punkt wyjścia do dalszych rozważań o gospodarczym miejscu Polski w świecie. Pokazują jednocześnie, że choć krajowy rozwój wciąż oparty jest na stabilnych podstawach, to w przyszłości będą konieczne zdecydowane działania, aby pobudzić go lub trwale utrzymać.
***
Zastrzeżenie: Twój kapitał jest narażony na ryzyko. Wyniki osiągnięte w przeszłości nie wskazują na przyszłe wyniki i nie ma gwarancji, że jakakolwiek strategia inwestycyjna osiągnie swoje cele. Ważne jest, aby przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji inwestycyjnej przeprowadzić dokładne badania i rozważyć zasięgnięcie porady wykwalifikowanego specjalisty finansowego. Dostęp do określonego instrumentu finansowego podlega testowi odpowiedniości.
Freedom24
