Polskie rolnictwo i przetwórstwo żywności od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej przeszło olbrzymi skok rozwojowy, a wartość eksportu produktów rolno-spożywczych zwiększyła się dziesięciokrotnie: z 5,4 mld euro w 2004 roku do 54 mld euro w roku 2023 – powiedział Stefan Krajewski, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, gość honorowy seminarium polskiej prezydencji w radzie UE pt. „Bezpieczeństwo, Europo!”, zorganizowanego przez Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (GIJHARS). Wydarzenie było dedykowane uczniom szkół rolniczych, prowadzonych i nadzorowanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Seminarium o prezydencji Polski w Radzie UE i bezpieczeństwie żywności
Seminarium odbyło się w poniedziałek 17 stycznia 2025 r. w siedzibie GIJHARS w Warszawie. Celem wydarzenia było: przedstawienie młodzieży informacji na temat roli prezydencji państwa członkowskiego, poszerzenie ogólnej wiedzy o UE (akty prawne, procesy decyzyjne, organy i instytucje UE) oraz prezydencji w Radzie UE, przedstawienie wyzwań, korzyści i znaczenia dla Polski, zarówno samego przewodnictwa w Radzie UE, jak i w szerszej perspektywie – członkostwa Polski w UE.
Ponadto organizatorzy jako cel seminarium przyjęli: ogólną prezentację działalności IJHARS i jej zadań w zakresie współpracy międzynarodowej ze szczególnym uwzględnieniem aktywności na forum Komisji Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO, przybliżenie zadań, znaczenia i bieżących zasad standaryzacji Komisji Kodeksu Żywnościowego jako największej międzynarodowej organizacji na świecie zajmującej się tematyką żywności i handlu międzynarodowego produktami spożywczymi, prezentację najnowszych prac organizacji związanych z globalnymi wyzwaniami.
Rola GIJHARS w polskiej prezydencji
Seminarium miało na celu również omówienie roli GIJHARS podczas polskiego przewodnictwa w Radzie UE, w szczególności zadań wynikających z pełnienia funkcji instytucji wiodącej w Polsce dla Grupy Roboczej Rady UE ds. Międzynarodowych Kwestii Żywnościowych i Rolnych oraz wzbudzenie zainteresowania młodzieży sprawami współpracy międzynarodowej w dziedzinie żywności i rolnictwa, uświadomienie młodych konsumentów o zakresie działalności administracji publicznej dedykowanej obszarowi bezpieczeństwa i jakości żywności, w tym kształtowanie norm o zasięgu europejskim i globalnym oraz zachęcenie do dalszego samodzielnego poszukiwania informacji w powyższym zakresie.
Uczniowie, którzy brali udział w seminarium, mieli również okazję sprawdzić swoją wiedzę na temat UE w interaktywnym quizie on-line.
Wystąpienia ekspertów
Minister Stefan Krajewski przypomniał, że działania obecnej polskiej prezydencji skupiają się na siedmiu obszarach dotyczących bezpieczeństwa: zewnętrznego, wewnętrznego, żywnościowego, zdrowotnego, energetycznego, ekonomicznego i informacyjnego.
„Żywność, która do nas dociera, powinna być bezpieczna, a zależy to od tych wszystkich osób, które mają z nią kontakt na każdym etapie: od momentu zebrania jej z pola do momentu podania konsumentowi. Współpraca między ministerstwem a wieloma instytucjami jest niezwykle ważna, abyśmy mieli pewność, że żywność spełnia wszystkie normy. Ważne jest też to, że działamy w ramach Unii Europejskiej i wymieniamy się informacjami” – powiedział minister Krajewski.
Dodał, że Polska żywność znajduje odbiorców na całym świecie: „74 procent eksportu trafia na rynki europejskie, reszta do krajów trzecich. Czynimy ponadto starania, aby polska żywność trafiała na nowe rynki” – podkreślił minister Krajewski.
Dr Przemysław Rzodkiewicz, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, powiedział, że GIJHARS, z racji kompetencji do koordynowania współpracy Polski z wybranymi organizacjami międzynarodowymi, jest wiodącą instytucją w pracach Grupy Roboczej Rady Unii Europejskiej do spraw Międzynarodowych Kwestii Żywnościowych i Rolnych.
„Jako prezydencja reprezentujemy całą UE na forum organizacji międzynarodowych, w przypadku GIJHARS jest to Komisja Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO” – podkreślił Rzodkiewicz.
Komisja Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO jest największą międzyrządową organizacją zajmującą się tematyką żywości i handlu międzynarodowego produktami spożywczymi, która została utworzona w 1963 roku. Efektem jej prac jest tzw. Kodeks Żywnościowy, który jest zbiorem międzynarodowych norm, wytycznych i kodeksów praktyki w zakresie bezpieczeństwa i jakości żywności oraz żywienia.
Po wystąpieniach ministrów Rzodkiewicza i Krajewskiego Agnieszka Sudoł, zastępca Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wyjaśniła młodzieży, jakie wyzwania, korzyści i znaczenie dla Polski wynikają z bieżącej prezydencji w Radzie UE oraz na jakich zasadach działają organy UE.
„Prezydencja dba o to, aby dochodzić w sprawach spornych do konsensusu, uwzględniając stanowiska wszystkich państw członkowskich” – zaznaczyła minister Sudoł.
Szczegółowo o aktywności IJHARS w zakresie współpracy międzynarodowej, w tym o działaniach na forum Komisji Kodeksu Żywnościowego, mówiła Joanna Maryniak-Szpilarska z Biura Współpracy Międzynarodowej GIJHARS.
„IHJARS dba, abyśmy mieli pewność, że kupujemy rzeczywiście to, co znajduje się w opakowaniu i zostało opisane na etykiecie. Walczymy z oszustami żywnościowymi i dbamy o konkurencyjność na rynku rolno-spożywczym” – podkreśliła Joanna Maryniak-Szpilarska.
Dalsze działania w ramach prezydencji
W czasie pierwszego półrocza 2025 specjaliści GIJHARS będą przewodniczyć dziewięciu spotkaniom przedstawicieli państw członkowskich UE i ekspertów Komisji Europejskiej odbywających się w Brukseli. Będą one miały na celu przygotowanie państw członkowskich do reprezentowania interesów UE na forum światowego programu FAO/WHO do spraw norma dla żywności, którym jest Komisja Kodeksu Żywnościowego.
Zadaniem specjalistów GIJHARS będzie również udział w negocjacjach i koordynowanie dodatkowych uzgodnień państw UE podczas obrad komitetów Komisji Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO na całym świecie.
Praktyczne aspekty pracy Grupy Roboczej Rady UE do spraw Międzynarodowych Kwestii Żywnościowych i Rolnych przedstawiła Marzena Chacińska, dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej GIJHARS. Dyrektor Chacińska podkreśliła koordynacyjny, a nie legislacyjny charakter grupy roboczej oraz jej specyfikę.
„Współpraca międzynarodowa ma to do siebie, że nie można jechać na posiedzenie ze sztywnym, zamkniętym stanowiskiem. Trzeba myśleć o tym, że są partnerzy, którzy mają inne stanowiska i warto być otwartym, w celu osiągnięcia porozumienia, aby w jego konsekwencji to konsument był chroniony, zadowolony, a żywność była oferowana na rynku zgodnie z zasadami uczciwych praktyk handlowych” – zaznaczyła Marzena Chacińska.
Podsumowując rolę IJHARS podczas polskiego przewodnictwa w Radzie UE, Marzena Chacińska podkreśliła, że specjaliści Inspekcji będą prowadzić prace dotyczące między innymi jakości świeżych owoców i warzyw, substancji dodatkowych do żywności, najwyższych dopuszczalnych pozostałości pestycydów w żywności, zanieczyszczeń w żywności oraz metod analiz i pobierania próbek.
Źródło informacji: PAP MediaRoom