Rząd wprowadził wakacje kredytowe, aby ulżyć osobom posiadającym kredyty hipoteczne w trudnym czasie wysokich stóp procentowych. Jednak praktyki dwóch banków: BNP Paribas i Banku Pocztowego powodowały niedogodności dla konsumentów, którzy musieli kilkakrotnie składać wnioski o wakacje kredytowe i pilnować terminów. Prezes UOKiK Tomasz Chróstny za naruszanie zbiorowych interesów konsumentów nałożył na banki kary w łącznej wysokości blisko 3 mln zł.
Od blisko pół roku konsumenci mogą korzystać z ustawowych wakacji kredytowych. Zgodnie z ustawą o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom od sierpnia 2022 r. do końca 2023 r. konsumentom przysługuje możliwość zawieszenia spłaty maksymalnie 8 rat kredytu hipotecznego (w okresach wskazanych w ustawie). Wniosek mogą złożyć w formie papierowej albo elektronicznej, w tym za pośrednictwem bankowości elektronicznej.
Wakacje kredytowe – zarzuty dla dwóch banków
BNP Paribas Bank Polska oraz Bank Pocztowy bezprawnie ograniczały w bankowości elektronicznej możliwość złożenia wniosków o wakacje kredytowe tylko do maksymalnie 2 lub 4 zamiast 8 miesięcy.
Jak podkreśla Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK przepisy pozostawiają wybór konsumentom, na jaki okres lub okresy chcą zawiesić spłatę rat. Ponadto, czy chcą wnioskować o to jednorazowo czy sukcesywnie. Ograniczanie tego uprawnienia przez banki jest bezprawne, oznacza bowiem utrudnianie skorzystania z ustawowych praw konsumentów.
Przede wszystkim UOKiK od początku obowiązywania przepisów o wakacjach kredytowych monitoruje, jak banki o nich informują i je realizują. Konsumenci skarżyli się m.in. na to, że banki uniemożliwiają im wnioskowanie o wakacje kredytowe na jednym formularzu na wszystkie przewidziane prawem 8 okresów. Po wezwaniach Prezesa UOKiK większość banków wycofała się z takich praktyk. Tym, które tego nie zrobiły, Prezes Urzędu postawił zarzuty naruszania zbiorowych interesów konsumentów.
Milionowe kary dla dwóch banków
Efektem kontroli są wydane 2 decyzje – wobec BNP Paribas Bank Polska oraz Banku Pocztowego. BNP Paribas początkowo w systemie bankowości elektronicznej umożliwiał złożenie wniosku tylko na 1 lub 2 miesiące III kwartału 2022 r. Zaniechał tej praktyki 8 września 2022 r. Natomiast Bank Pocztowy do 17 października 2022 r. dopuszczał w swoim systemie bankowości elektronicznej jedynie wnioski na zawieszenie maksymalnie 4 rat w 2022 r. Przy czym na jednym wniosku mogły być to wyłącznie następujące po sobie miesiące.
Kara dla BNP Paribas Bank Polska to ponad 2,7 mln zł (2 720 515,50 zł). Natomiast dla Banku Pocztowego – ponad 230 tys. zł (233 860,95 zł). Ponadto po uprawomocnieniu się decyzji Prezesa UOKiK oba banki będą też musiały opublikować je na swoich stronach internetowych i w mediach społecznościowych.
Wakacje kredytowe wciąż trwają
Z zawieszenia rat mogą skorzystać osoby, które spłacają kredyt hipoteczny zaciągnięty przed 1 lipca 2022 r. na własne potrzeby mieszkaniowe w walucie polskiej. Co ważne, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do innych walut. Ulga może dotyczyć tylko jednego kredytu. Do wykorzystania w 2023 r. zostało jeszcze zawieszenie spłaty maksymalnie 4 rat – po jednej w każdym kwartale. Okres kredytowania wydłuży się o liczbę miesięcy, o które zawieszono spłatę rat. W okresie zawieszenia bank nie może też pobierać żadnych opłat wynikających z umowy z wyjątkiem tych z tytułu ubezpieczenia.
Źródło: UOKiK
