Poziom wiedzy finansowej Polaków 2021. Polacy zaczynają coraz uważniej czytać umowy przed podpisaniem
i chcą wiedzieć więcej o inwestowaniu.
- Z badania przeprowadzonego na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości (WIB) i Fundacji GPW wynika, że ponad połowa badanych chce wiedzieć więcej na temat finansów i funkcjonowania gospodarki (57%) oraz cyberbezpieczeństwa (53%).
- Rośnie popyt na wiedzę z zakresu inwestowania. Zdecydowana większość badanych jest zdania, że zajęcia z edukacji finansowej powinny mieć charakter obowiązkowy.
- Najpopularniejszymi źródłami wiedzy dla ponad połowy Polaków w 2021 r. jest internet (59%) oraz banki i inne instytucje finansowe (54%).
Jak wynika z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2021” przeprowadzonego w marcu br. na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości (WIB) i Fundacji GPW, w porównaniu do 2020 r., nieznacznie spadł do 49% odsetek osób oceniających swoją wiedzę finansową jako „raczej małą” lub „bardzo małą”. Niestety, wzrósł za to poziom negatywnej samooceny w tym obszarze wśród młodych Polaków w wieku 18-24 lata – z 83% do 90%.
Polak głodny wiedzy finansowej
WIB i Fundacja GPW wskazują, że pozytywnym trendem jest za to wzrost odsetka Polaków deklarujących bardzo dokładne czytanie dokumentacji. Przede wszystkim przed podpisaniem umów z instytucjami finansowymi – z 32% w 2019 r. do 40% w 2021 r. Skrupulatniej do tak ważnej czynności jak zaciągnięcie zobowiązania podchodzą jednak kobiety niż mężczyźni. Ponadto 44% z nich czyta umowy bardzo dokładnie (przy 36% mężczyzn).
O ile w ubiegłym roku 8% badanych wciąż nie widziało potrzeby wprowadzenia obowiązkowych zajęć z zakresu wiedzy finansowej na którymkolwiek z etapów nauczania, to w 2021 r., takiego zdania jest jedynie 3%. Jednocześnie, 3 na 4 Polaków oczekuje zdecydowanie przewodniej roli szkoły i nauczycieli w przekazywaniu wiedzy ekonomicznej. Wzrost r/r z 66% do 77%. Ponadto blisko połowa z badanych wskazuje na konieczność wspierania tego procesu ze strony rodziców (49%). Ponadto mediów (istotny spadek r/r z 71% do 47%), pracowników sektora finansowego (47%) i instytucji państwowych (46%).
Popyt na wiedzę finansową
Ostatni rok intensywniejszej aktywności w cyberprzestrzeni umocnił czołową pozycję wiedzy z obszaru cyberbezpieczeństwa. Przede wszystkim jako tej, która zdaniem Polaków wymaga największego uzupełnienia. Wzrost r/r z 54% do 58%. Ponadto ta opinia nie jest znacząco zróżnicowana pod względem wieku i poziomu wykształcenia. Problemy z wiedzą na temat cyberbezpieczeństwa potwierdzają sami bankowcy. W lutowym badaniu „Monitor Bankowy” przeprowadzonym na zlecenie Związku Banków Polskich, 70% z nich wskazało właśnie bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni jako te najtrudniejsze do przyswojenia przez klientów.
Od 2019 r. konsekwentnie rośnie także popyt na wiedzę z zakresu inwestowania. Wzrost z 26% do 37%. Blisko co 4. z badanych (24%) deklaruje brak jakiejkolwiek wiedzy o zasadach funkcjonowania giełdy. Nie dziwi więc fakt, że kluczową, powiększającą się barierą w inwestowaniu na GPW wskazaną przez ankietowanych jest właśnie brak dostatecznej znajomości tego zagadnienia. Wzrost r/r z 57% do 62%. Ponadto nieprzewidywalności rynku giełdowego boi się 37% Polaków. Wzrost r/r z 15%. 36% ocenia swój kapitał wyjściowy za niedostateczny do aktywności na rynku kapitałowym (wzrost r/r z 18%).
Jak Polacy zdobywają wiedzę finansową?
W 2021 r. respondenci zadeklarowali za to, że znają co najmniej jeden ze sposobów oszczędzenia długookresowego. Wśród wskazań dominują Pracownicze Plany Kapitałowe (wzrost r/r z 74% do 89%) oraz Indywidualne Konta Emerytalne (wzrost r/r z 67% do 71%). Najwyższy odsetek zadeklarowanej rozpoznawalności dotyczy PPK wśród osób młodych (18-24 lata) – aż 96%.
Znajomość sposobów długookresowego oszczędzania i praktyka w tym zakresie różnią się. W porównaniu do 2020 r., spadł odsetek osób deklarujących brak długookresowego oszczędzania – z 39% do 31%. Najczęściej deklarowanym sposobem jest IKE (wzrost r/r z 34% do 38%). Z kolei jedynym narzędziem, które odnotowało spadek popularności jest IKZE (z 11% do 4%).
Z badania wynika również, że najbardziej preferowanym sposobem nabywania wiedzy finansowej pozostały bezpośrednie spotkania stacjonarne. Wzrost r/r z 49% do 60%. Znacznie mniej jest zwolenników spotkań w formule online (12%). Znacząco wzrosło zainteresowanie filmami edukacyjnymi i materiałami wideo (z 11% do 40%. Natomiast wśród seniorów powyżej 65 lat nawet do 55%). Osoby młode (18-24 lata), oprócz spotkań bezpośrednich najbardziej chcą nabywać wiedzę finansową poprzez aplikacje mobilne (48%) oraz platformy e-learningowe (44%).
POZIOM WIEDZY FINANSOWEJ POLAKÓW 2021 eycja III
Źródło: GPW
