Podatek VAT doliczony do odszkodowania z OC, znacząco zwiększa sumę należną poszkodowanemu. Warto zatem sprawdzić, komu ubezpieczyciel musi naliczyć VAT przy likwidacji szkody.
Zasada pełnej kompensacji szkody (patrz artykuł 363 kodeksu cywilnego) to jedna z głównych reguł, które określają sposób działania ubezpieczeń (w tym również obowiązkowego OC dla kierowców). Właśnie z konieczności pełnego skompensowania szkody, wynika obowiązek wliczenia podatku VAT do odszkodowania przekazywanego osobie nieprowadzącej działalności gospodarczej (konsumentowi). Warto zwrócić uwagę, że taka osoba niezależnie od wybranego wariantu likwidacji szkody (faktura/kosztorys), poniesie koszt związany z podatkiem od towarów i usług (VAT-em). „Gdyby ubezpieczyciel w ramach przekazywanego świadczenia nie uwzględnił VAT-u, to mielibyśmy do czynienia z wkładem finansowym poszkodowanego i brakiem pełnej likwidacji szkody” – zwraca uwagę Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl.
Taka wykładnia przepisów jest potwierdzona przez orzecznictwo Sądu Najwyższego (SN), więc ubezpieczycielom trudno ją kwestionować. Jeżeli chodzi o podatek VAT przy metodzie kosztorysowej, to Sąd Najwyższy w Uchwale z dnia 17 maja 2007 r. (sygn. akt III CZP 150/06), wypowiedział się następująco: „Odszkodowanie przysługujące na podstawie umowy ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego za szkodę powstałą w związku z ruchem tego pojazdu, ustalone według cen części zamiennych i usług, obejmuje kwotę podatku od towarów i usług (VAT) w zakresie, w jakim poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego”.
Konsument wnioskujący o wypłacenie podatku VAT z faktury wystawionej przez warsztat, może powołać się na Uchwałę SN z dnia 22 kwietnia 1997 r. (sygn. akt III CZP 14/1997). We wspomnianej uchwale można przeczytać, że: „odszkodowanie za szkodę poniesioną przez podatnika podatku VAT na skutek zniszczenia rzeczy, ustalone według ceny rzeczy, nie obejmuje podatku VAT mieszczącego się w tej cenie, w zakresie, w jakim poszkodowany może obniżyć należny od niego podatek o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu rzeczy”. Zacytowane uchwały Sądu Najwyższego potwierdzają, że ubezpieczyciel może odmówić wypłaty VAT-u razem z odszkodowaniem tylko wtedy, gdy poszkodowany ma prawo do rozliczenia wspomnianego podatku (tzn. pomniejszenia VAT-u należnego o VAT naliczony). Takiej możliwości oczywiście nie mają osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, czyli konsumenci.
Warto dodać, że ubezpieczyciel nie powinien uzależniać prawa konsumentów do otrzymania VAT-u od przekazania oryginału faktury. Taka praktyka wcześniej budziła sprzeciw m.in. ze strony ówczesnego Rzecznika Ubezpieczonych. „Zakład ubezpieczeń domagający się pozostawienia faktury VAT w jego dokumentacji, powinien sporządzić kopię tego dokumentu z ewentualnym potwierdzeniem za zgodność” – mówi Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl.
Źródło: Ubea.pl
