Obecnie trwają prace nad nowym Prawem działalności gospodarczej (które zastąpi Ustawę o swobodzie gospodarczej). Nowe rozwiązania w nich zawarte mogą być korzystne również dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej, bo ich również obejmą niektóre nowe przepisy. Na przykład te, które trafią np. do Kodeksu postępowania administracyjnego.
Ministerstwo Gospodarki poinformowało, że założenia do Prawa o działalności gospodarczej – które ma być podstawowym aktem prawnym dla przedsiębiorców – zostały skierowane pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów. Założenia są już po konsultacjach publicznych i uzgodnieniach międzyresortowych. I jak wynika z dokumentów, opublikowanych na stronach Rządowego Centrum Legislacji, przyjęcie zapisów korzystnych dla przedsiębiorców może mieć pozytywny wpływ także osób, które nie prowadzą firm.
Nowe zasady nie tylko dla prowadzących firmy
W projekcie założeń Prawa do działalności gospodarczej resort gospodarki zapisał zestaw zasad, którymi powinni kierować się przedsiębiorcy, ale przede wszystkim urzędnicy w stosunku do przedsiębiorców. Wśród nich jest znana z proponowanej przez Kancelarię Prezydenta w nowelizacji „starej” Ordynacji podatkowej zasada interpretowania niejasnych przepisów na korzyść podatnika, ale także inne – na przykład zasada domniemania uczciwości przedsiębiorcy, zasada rozsądnych terminów (nakazująca załatwianie spraw w możliwie szybkim terminie), a także nakaz przedstawiania projektu decyzji administracyjnej.
W zestawieniu uwag, zgłoszonych w trakcie konsultacji międzyresortowych, w kilku przypadkach resorty i urzędy zwracały uwagę, że wprowadzenie tych zasad wyłącznie w stosunku do przedsiębiorców spowoduje, że inne podmioty będą gorzej traktowane. A to z kolei wiązałoby się z naruszeniem konstytucji, która nakazuje równe traktowanie wszystkich.
Zwróciło na to uwagę m.in. Rządowe Centrum Legislacji, które zasugerowało możliwość rozszerzenia tych zasad na wszystkie podmioty, a więc i na osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.
Resort gospodarki odpowiedział, że niektóre z tych zasad zostaną także przeniesione do Kodeksu postępowania administracyjnego. To oznacza, że będą one stosowane do wszystkich postępowań administracyjnych – czyli również tych dotyczących ogółu obywateli, a nie wyłącznie do tych prowadzonych na wniosek czy w sprawie przedsiębiorcy.
Poza tym MG zaproponowało rodzaj bezpiecznika – mianowicie zapis, wg którego stosowanie zasad korzystnych dla przedsiębiorców nie może naruszać praw i wolności innych podmiotów.
Zmiany w Ordynacji podatkowej też korzystne dla wszystkich
Taka sama sytuacja – że zmiana przygotowana z myślą o przedsiębiorcach zwiększy ochronę także osób fizycznych – ma miejsce w przypadku projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej. Chodzi np. o zaproponowany przez Kancelarię Prezydenta projekt wpisania do obecnie obowiązujących przepisów zasady rozstrzygania wątpliwości podatkowych na korzyść podatnika .
Prezydent Bronisław Komorowski nie ukrywał, że zgłasza ten projekt z myślą o przedsiębiorcach. Jednak faktycznie będzie on dotyczyć wszystkich podatników, czyli osoby fizyczne. Fiskus – w razie problemów z interpretacją przepisów – będzie je musiał rozstrzygać na korzyść każdego podatnika.