IBM wspiera wojskowych wiedzą z zakresu cyber security

Niedawno odbyło się podsumowanie pilotażowego kursu szkoleniowego dla żołnierzy weteranów w Polsce. IBM we współpracy z Centrum Weterana Działań Poza Granicami Państwa i Fundacją im. Kazimierza Pułaskiego uruchomili program przekazujący wiedzę z zakresów cyberbezpieczeństwa, design thinking czy metodyki Agile.

W 5-dniowym, bezpłatnym szkoleniu wzięło udział 16 reprezentantów: Dowództwa Generalnego RSZ, Dowództwa Operacyjnego RSZ, Dowództwa Garnizonu Warszawa, Wojska Obrony Terytorialnej, Żandarmerii Wojskowej, Akademii Sztuki Wojennej oraz Akademii Wojsk Lądowych. Pilotażowa edycja programu była odpowiedzią na potrzeby weteranów podniesienia ich kwalifikacji i powrotu do aktywności na rynku pracy oraz rosnące zapotrzebowanie  na umiejętności z zakresu bezpieczeństwa informatycznego, jak również możliwości wykorzystania wysokich i unikalnych kompetencji wojskowych na rzecz walki z cyberprzestępczością.

Takie szkolenia, nie tylko środowisk wojskowych, ale i cywilnych, to ważne narzędzia, zwłaszcza, że według szacunków do 2020 r. na świecie powstanie 1.8 miliona otwartych stanowisk w obszarze cyberbezpieczeństwa. Co więcej, zdaniem analityków liczba incydentów bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni w ciągu najbliższych 5 lat wzrośnie dwukrotnie. Według badań średni koszt wycieku danych wynosi 4 mln dol[1].

O programie „Dni Weterana” porozmawialiśmy także z organizatorami.

• Jarosław Szymczuk, Dyrektor Generalny IBM Polska i Krajów Bałtyckich

Proszę opowiedzieć o programie „Dni Weterana”; dla kogo był skierowany oraz co miał na celu?

– Program zorganizowany z Fundacją Puławskiego i Centrum Weteranów był już zainicjowany w Stanach Zjednoczonych, później realizowany także w Wielkiej Brytanii. Jego pomysł zrodził się przede wszystkim z tego, że na świecie istnieją konflikty zbrojne, a sama Polska także wysyła siły zbrojne do różnych miejsc –siłą rzeczy więc mamy weteranów w kraju, którzy także potrzebują nowych wyzwań i zdobywania nowych umiejętności. Wiedząc, że zagadnienia cyber security są dziś wyjątkowo ważne w obszarze IT (infrastruktura państwa, systemy energetyczne itd.), postanowiliśmy pogłębić ich wiedzę w tej dziedzinie.

Podczas NATO Summit 2016 w Warszawie, wspomniane zagadnienia z obszaru cyber security zostały podniesione do poziomu strategicznego. Po pierwsze, jasno powiedziane zostało, że wszystkie kraje członkowskie mają za zadanie stworzyć siły cyberbezpieczeństwa, a z drugiej strony, że zagadnienia tzw. cyber space stały się równorzędnym polem operacyjnego działania wojsk, równorzędnym z działaniami lądowymi, morskimi i powietrznymi. Dlatego organizacja tego wydarzenia ma rolę dwojaką – po pierwsze patrzymy na to, jako potencjalne budowanie umiejętności z zakresu cyberbezpieczeństwa na rynku polskim, z drugiej zaś strony patrzymy na to, jako część działalności z zakresu odpowiedzialności społecznej. Równocześnie chcemy umożliwić weteranom (także osobom, które w efekcie działań wojennych, utraciły pewne możliwości, np. służby w wojsku), dodanie im nowych możliwości lub powrót do służby. Z drugiej strony chcemy pomóc im zaistnieć na rynku komercyjnym, dzięki przekazaniu im wiedzy i dostarczeniu tych umiejętności, które stają się umiejętnościami najbardziej poszukiwanymi dziś na rynku.

Czego konkretnie nauczyli się weterani podczas szkolenia?

– Szkolenie było oparte na trzech głównych obszarach wiedzy – po pierwsze wojskowi zajęli się design thinking, czyli metodyką budowania rozwiązań IT w oparciu o uporządkowaną analizę potrzeb czy wymagań. Drugim zagadnieniem była metodologia Agile, która buduje rozwiązania informatyczne, softwarowe, które koncertują się na tym, aby maksymalnie szybko budować i dostarczać funkcjonalność prototypowych rozwiązań, testując je i wprowadzając w realne użytkowanie. Trzecim obszarem szkolenia był program o nazwie IBM Security QRadar, czyli produkt z kategorii SIEM (Security Information and Event Management), który służy identyfikowaniu zagrożeń w sieci, budowaniu i rejestrowaniu planu odpowiedzi na takie zdarzenia. Uczestnicy, po zakończeniu szkolenia, będą potrafili przeprowadzić klasyfikację oraz podstawową analizę zdarzeń bezpieczeństwa, a także pokierować ich neutralizacją.

Jak wygląda dziś sytuacja cyberbezpieczeństwa w Polsce?

– Myślę, że jest dużo do zrobienia w tej dziedzinie. Trzeba szkolić specjalistów i budować odpowiednie struktury nie tylko w prywatnych firmach, ale także w wojsku. Jako IBM, mamy centrum we Wrocławiu, które monitoruje globalne zagrożenia w cyberprzestrzeni. Pracuje tam 200–300 osób, które zajmują się tylko i wyłącznie monitorowaniem tego, co się dzieje w przestrzeni europejskiej. Uważam więc, żeby ta cyberprzestrzeń w Polsce była bezpieczna, przede wszystkim trzeba szkolić ludzi. Należy też budować strategie ochrony danych osobowych, w kontekście RODO.

Cyber security to niezaprzeczalna przyszłość. Nie bez kozery mówi się, że w ciągu następnych 4–5 lat, zapotrzebowanie na specjalistów w zakresie cyberbezpieczeństwa globalnie wzrośnie – już mówi się o liczbie kilku milionów stanowisk.

Czy można więc wysunąć wniosek, że zaproszeni przez IBM weterani mają szansę na zatrudnienie w obszarze cyber security?

– Nasze doświadczenia ze Stanów Zjednoczonych pokazują, że wyszkolony żołnierz, który dobrze rozumie, czym jest zdyscyplinowane działanie oraz co to znaczy procedura, jest bardzo dobrym kandydatem na to, aby po przeszkoleniu w zakresie IT, stać się specjalistą w zakresie cyberbezpieczeństwa. Jestem głęboko przekonany, że nasi goście będą mogli szerzej poznać  te zagadnienia.

Czy planują Państwo kolejne edycje tego programu?

– Absolutnie tak, będziemy kontynuować ten program. „Dzień Weterana” był projektem pilotażowym, ale chcemy aby koncepcja się rozwijała i aby uczestnicy dawali nam informacje zwrotne, po to, aby następne edycje były jeszcze lepsze.

• Mariusz Pogonowski, kierownik zespołu wparcia Centrum Weteranów poza Granicami Kraju

– Cyberbezpieczeństwo jest ważnym hasłem nie tylko dla środowiska cywilnego, ale także dla wojska, zwłaszcza że z każdym kolejnym rokiem nabiera coraz większego znaczenia. Zaprosiliśmy żołnierzy z różnych sił zbrojnych, z różnymi stopniami, także z różnych uczelni wojskowych, żeby w pilotażowym projekcie zebrać jak najwięcej informacji. Informacja zwrotna zaś miała nam pomóc znaleźć odpowiedź, czy w szkoleniu powinniśmy kierować się wiedzą specjalistyczną, czy przekazywać wiedzę ogólną, dostępną dla wszystkich. Teraz przyjdzie czas na wnioski.

W szkoleniu wzięło udział zaledwie 16 osób. Jakie były kryteria wyboru uczestników?

– Zależało nam, żeby w programie uczestniczyli w głównej mierze weterani poszkodowani, czyli Ci żołnierze, którzy wykonując coś dla Ojczyzny poza granicami państwa, odnieśli uszczerbek na zdrowiu, czyli mówiąc wprost – Ci, którzy zostali ranni w działaniach zbrojnych. Ta wiedza przydaje się każdemu, również w życiu cywilnym, poza wojskiem. Jako Centrum Weteranów staramy się wspierać ich w nabywaniu nowych umiejętności. Jak mówi dyrektor naszego centrum: jak już człowiek ma odpowiednio dużo lat, najlepsza inwestycja to inwestycja w zdrowie oraz w nowe wykształcenie i umiejętności.

Zobacz też:

• Jolanta Jaworska, dyrektor programów ds publicznych i regulacyjnych IBM Polska Kraje  Bałtyckie i Ukraina

– Wpadliśmy na pomysł, że również w Polsce , mając tak wielu weteranów oraz chętnych do dzielenia się swoją wiedzą pracowników warto podzielić się naszym know-how w obszarze cyber security z grupą, która ma unikalne kompetencje jeśli chodzi o kwestie bezpieczeństwa. Mowa oczywiście o wojskowych, ze szczególnym naciskiem na weteranów, do których każdy z nas ma nieprawdopodobny szacunek. Stwierdziłam, że spróbuję stworzyć program specjalnie dla nich, mając świadomość, że to niekoniecznie są informatycy. Razem z kolegami z różnych ośrodków IBM w Polsce (z Poznania, Warszawy, Katowic,  Wrocławia i Krakowa), wypracowaliśmy program, który nie zawiera tylko komponentów cyber security, ale również design thinking, Agile,  oraz tematy dotyczące ochrony danych w oparciu o RODO.

Przedstawiliśmy tę propozycję Fundacji Puławskiego oraz Centrum Weterana, gdyż zależało nam już na etapie tworzenia programu, aby dostać od nich informację zwrotną czy wpisuje się to w potrzeby weteranów. Program oparł się na 5-dniowych warsztatach. Każdego dnia zapewniliśmy uczestnikom 6-godzinne wykłady, ale też szkolenia praktyczne tzw. „hands-on”, żeby przekonali się jak wykorzystywać nowe metody czy technologie oraz pomagać sobie w kwestiach związanych z bezpieczeństwem. Nasz program jest programem wolontariatu pracowniczego w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu, który kierujemy do wybranych grup.

Co charakteryzuje tę grupę „studentów”?

– To co charakteryzuje wojskowych to z pewnością, sumienność, odpowiedzialność, bardzo poważne podejście do tematu oraz punktualność. Cieszyliśmy się też na taką naturalną otwartość wymiany informacji z ich strony.

Rozmawiała Magda Strzykalska

[1] Ponemon Institute’s Cost of Data Breach Study: https://www.ibm.com/security/infographics/data-breach/