Wymiana udziałów pomiędzy spółką kapitałową oraz udziałowcami, tj. podwyższenie kapitału zakładowego spółki w drodze wniesienia wkładu niepieniężnego w formie udziałów w spółce kapitałowej, w wyniku której uzyska ona wszystkie prawa głosów w drugiej spółce kapitałowej, pozostaje neutralna na gruncie PCC.
Generalnie umowa spółki lub też zmiana umowy, powodująca podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, są opodatkowane tym podatkiem (art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Pod pojęciem zmiany umowy przy spółce kapitałowej ustawodawca rozumie podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów niepieniężnych lub ze środków spółki oraz dopłaty (art. 1 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy). Poza tym oczywiście pod PCC podlegają zmiany umowy, jeśli w chwili dokonania czynności siedziba spółki lub jej rzeczywisty ośrodek zarządzania znajdują w Polsce.
Obowiązek podatkowy powstaje tu z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału spółki mającej osobowość i ciąży na spółce. Stawka PCC w tej sytuacji wynosi 0,5% wartości wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartości, o którą podwyższono kapitał zakładowy.
| Wyżej wspomniana ustawa jako spółkę kapitałową traktuje spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz spółkę europejską. |
Bez PCC
Nieopodatkowane PCC jest natomiast wniesienie do spółki kapitałowej w zamian za jej udziały lub akcje:
- przedsiębiorstwa innej spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części,
- udziałów lub akcji innej spółki kapitałowej dających w niej większość głosów albo kolejnych udziałów lub akcji, w przypadku kiedy spółka przyjmująca te wkłady posiada już większość głosów (art. 2 ust. 6 lit. c).
Jednym słowem, wyjątkiem od opodatkowania PCC zmiany umowy spółki kapitałowej z tytułu podwyższenia jej kapitału zakładowego może być sytuacja, w której spółka otrzymuje w zamian za wyemitowanie udziałów (akcji) w podwyższonym kapitale zakładowym udziały (akcje) innej spółki kapitałowej, uzyskując w niej większość praw głosu.
Fiskus potwierdza wyjątek
Z pytaniem o możliwość zastosowania powyższego zwolnienia zwróciła się do izby skarbowej spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terenie RP, która planowała transakcję wymiany udziałów. W przyszłości miała zostać udziałowcem innej spółki z o.o. Dokładniej, zamierzała nabyć od udziałowców spółki z o.o. udziały spółki oraz w zamian za te udziały przekazać udziałowcom własne udziały w podwyższonym kapitale zakładowym. W wyniku powyższej wymiany udziałów spółka z o.o. ma uzyskać wszystkie prawa głosu w innej spółce z o.o. Zdaniem wnioskującej o interpretację przepisów podatkowych spółki, uniknie ona podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 30 marca 2016 r. o sygn. IBPB-2-1/4514-60/16/PM przyznał wnioskodawcy rację. Spółka nabędzie udziały w drugiej spółce kapitałowej w drodze wniesienia przez udziałowców wkładu niepieniężnego w postaci całości posiadanych przez nich udziałów w ilości, która zapewni jej wszystkie prawa głosu w drugiej spółce. Planowana transakcja ma być przeprowadzona w następstwie podjęcia przez wspólników spółki jednomyślnej uchwały o podwyższeniu jej kapitału zakładowego oraz o pokryciu podwyższenia w drodze wniesienia przez udziałowców aportu udziałów drugiej spółki kapitałowej (w ramach jednego aktu notarialnego). W konsekwencji podwyższenie kapitału w spółce i wniesienie aportem udziałów w spółce kapitałowej spowoduje, że spółka uzyska wszystkie prawa głosów w spółce kapitałowej, czyli spełnione zostaną warunki przewidziane w art. 2 ust. 6 lit. c ustawy o PCC.
