Wyniki budowy gminnych mieszkań już od dłuższego czasu nie dają nadziei na szybką likwidację deficytu wynoszącego około 160 000 takich lokali. W tym kontekście trzeba wspomnieć, że od stycznia do grudnia 2017 r. polskie samorządy ukończyły 1715 mieszkań.

Analogiczny wynik dotyczący wszystkich deweloperów (zarówno przedsiębiorców jak i spółek), przekroczył 105 000 mieszkań w 2017 r. Mimo tej dysproporcji, warto dokładniej przyjrzeć się aktywności inwestycyjnej poszczególnych miast. Analiza przeprowadzona przez ekspertów serwisu RynekPierwotny.pl pokazuje bowiem, że w poszczególnych miastach na prawach powiatu liczba nowych mieszkań komunalnych jest bardzo zróżnicowana.

Toruń wyprzedził między innymi Kraków, Wrocław oraz Poznań

W kontekście ukończonych mieszkań komunalnych najczęściej podawane są informacje dotyczące liczby takich „M” na terenie całego kraju. Po zgłębieniu tematu można dowiedzieć się, ile wspomnianych lokali powstało w poszczególnych miastach na prawach powiatu. Takie największe miasta przodują pod względem liczby budowanych mieszkań komunalnych. Jak pokazuje analiza portalu RynekPierwotny.pl w latach 2007 – 2017 na ich terenie ukończono ponad połowę wszystkich oddawanych do użytku lokali gminnych.

Dokładne informacje o aktywności mieszkaniowej samorządów (pochodzące z Banku Danych Lokalnych GUS) wskazują, że pomiędzy 2007 rokiem oraz 2017 rokiem Warszawa była bezkonkurencyjna pod względem liczby ukończonych lokali komunalnych. W polskiej stolicy powstało bowiem 2550 analizowanych mieszkań. Zdecydowana przewaga Warszawy nad pozostałymi miastami na prawach powiatu, wydaje się zrozumiała z uwagi na wielkość stołecznej metropolii. Większe zaskoczenie wzbudza fakt, że na drugiej pozycji pod względem liczby nowych lokali komunalnych nie uplasowała się żadna z pozostałych krajowych metropolii (Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań, Gdańsk). Według danych GUS-u, od 2007 r. do 2017 r. na terenie Torunia powstały 804 mieszkania komunalne, co zapewniło wspomnianemu miastu pozycję wyższą np. od Krakowa, Wrocławia oraz Poznania. Stolica Wielkopolski zajęła trzecią pozycję po zsumowaniu liczby oddanych do użytku lokali komunalnych (698 od 2007 r. do 2017 r.).

Lokale komunalne często powstają też w Siedlcach i Suwałkach

Miasto Kopernika lokuje się wysoko, jeżeli weźmiemy pod uwagę również średnioroczną liczbę oddawanych mieszkań komunalnych w przeliczeniu na 10 000 mieszkańców (wyniki z lat 2007 – 2017). W takim rankingu Toruń został wyprzedzony tylko przez Siedlce. Warto podkreślić, że wśród miast najprężniej działających na polu budownictwa komunalnego, brakuje dużych metropolii. Najwyższą relację pomiędzy liczbą nowych lokali gminnych i wielkością populacji odnotowano bowiem dla Siedlec, Torunia, Suwałk, Sopotu, Białej Podlaskiej, Koszalina, Grudziądza, Świnoujścia, Ostrołęki oraz Płocka. Wspomniane miasta przez ostatnie 10 lat nie wzbudzały większego zainteresowania deweloperów albo obfitowały w „drogie” projekty deweloperskie (przykład Sopotu). Opisywana sytuacja mogła bardziej motywować niektóre samorządy do zaspokajania potrzeb mieszkańców poprzez budownictwo komunalne. Oczywiście wiele zależy również od kondycji gospodarczej danego miasta oraz tendencji demograficznych. Problemy demograficzne takich ośrodków miejskich jak na przykład Jastrzębie Zdrój, Zabrze oraz Rybnik, nie zachęcają do rozbudowy zasobu mieszkaniowego. Ciekawy jest też wynik znacznie lepiej prosperującego Rzeszowa, w którym lokale komunalne są budowane rzadko. Wpływ na tę sytuację może mieć dobrze prosperująca branża deweloperska i niezła dostępność cenowa mieszkań własnościowych. Podobne czynniki prawdopodobnie rzutują na niewielką skalę budownictwa komunalnego w Szczecinie.

Miasta na prawach powiatu: średnioroczna liczba nowych mieszkań komunalnych w przeliczeniu na 10 000 osób (2007-2017 r.)
Nazwa miasta

Liczba ukończonych mieszkań komunalnych na 10 000 osób (średnia z lat 2007-2017)
Miasta z najlepszym wynikiem
Siedlce 3,93
Toruń 3,57
Suwałki 3,27
Sopot 2,99
Biała Podlaska 2,31
Koszalin 2,28
Grudziądz 2,13
Świnoujście 2,01
Ostrołęka 1,89
Płock 1,82
Miasta z najgorszym wynikiem
Opole 0,40
Siemianowice Śląskie 0,24
Chorzów 0,24
Rybnik 0,23
Rzeszów 0,23
Zabrze 0,22
Kalisz 0,21
Legnica 0,11
Szczecin 0,07
Jastrzębie – Zdrój 0,03

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, RynekPierwotny.pl

 

Trzeba jeszcze poczekać na większą liczbę komunalnych „M” …

Jak tłumaczą eksperci z portalu RynekPierwotny.pl, powyższa analiza dotyczy mieszkań oddawanych do użytkowania przez samorządy. Ważna jest też liczba lokali komunalnych, których budowę dopiero rozpoczęto. Pod tym względem rok 2017 (w skali całego kraju) przedstawia się mało imponująco. Dane GUS-u wskazują bowiem, że od stycznia do grudnia minionego roku rozpoczęto budowę 1494 mieszkań komunalnych. To oznacza spory spadek wobec wyniku z 2016 r. (1855 lokali rozpoczętych przez gminy). Obniżenie aktywności inwestycyjnej samorządów miało miejsce pomimo korzystnych zmian w zasadach finansowania mieszkań komunalnych przez BGK, które wprowadzono na początku 2016 roku. Pewną nadzieję na zwiększenie liczby lokali komunalnych, dają kolejne zmiany obowiązujące od maja 2018 r. Te modyfikacje przepisów przewidują między innymi wyższe kwoty wsparcia z Banku Gospodarstwa Krajowego dla gmin realizujących inwestycje mieszkaniowe.

Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl