Embargo na ropę z Rosji – Putin straci najważniejsze źródło przychodów. 4 maja 2022r. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przedstawiła propozycję kolejnego pakietu sankcji dla Rosji. Planowane jest m.in. rozszerzenie odcięcia rosyjskich banków od systemu SWIFT. Ponadto embargo na zakup ropy naftowej, której sprzedaż odpowiada za 10 proc. budżetu Federacji Rosyjskiej. Ekonomiści od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę przekonywali, że jedynie embargo na surowce energetyczne z Rosji może wpłynąć na politykę Putina.
Rosja jest trzecim największym producentem ropy na świecie i jej największym eksporterem. 7 mln baryłek ropy i produktów ropopochodnych dziennie stanowi 38,5 proc. wartości całości rosyjskiego eksportu. Zyski ze sprzedaży ropy naftowej tylko do państw Unii stanowiły ok. 10 proc. centralnego budżetu Federacji Rosyjskiej w 2021 r. Ponadto import ropy z Rosji do UE stanowi ok. 25 proc. importu ropy ogółem. Wpływy ze sprzedaży surowców energetycznych w największym stopniu finansują reżim Putina i zapewniają 1/3 przychodów tego kraju. Zapowiedź wprowadzenia unijnego embargo na import ropy to kolejny krok po działaniach USA i Wielkiej Brytanii, by odcinać Rosję od dochodów z handlu z zachodem.
W UE największe ilości ropy z Rosji sprowadzają Niemcy, Polska i Holandia. Najbardziej uzależnione kraje to Słowacja, Finlandia i Litwa. 10 spośród 27 krajów UE od 2020 r. w ogóle nie sprowadzało ropy bez pośrednio z Rosji, m.in. Bułgaria, Chorwacja i Portugalia.
Przede wszystkim własne wydobycie UE stanowi jedynie ok. 4 proc. zapotrzebowania. Poza Rosją ropę naftową do UE dostarczają również: Irak, Nigeria, Arabia Saudyjska, Kazachstan, Norwegia, Libia i USA. W latach 2016-2019 import ropy z Rosji zmalał z 3,3 do 2,7 mln b/d
Jakie źródła zastąpią ropę z Rosji?
Potencjalnie nowymi wiodącymi źródłami ropy dla Europy mogą być Arabia Saudyjska, Irak i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Łącznie posiadają wolne moce produkcyjne na poziomie ok. 3 mln b/d dziennie. Mimo zapowiedzi przyszłych inwestycji ze strony Arabii Saudyjskiej mających długoterminowo zwiększyć podaż ropy naftowej grupa OPEC utrzymuje obecny trend zwiększając miesięczne wydobycie o jedynie nieco ponad 0,4 mln b/d. Przekierowanie 40 proc. eksportu ropy, które trafiało poza UE z Norwegii, Danii i Wielkiej Brytanii mogłoby przynieść dodatkowe 0,4 mln b/d. USA, Kanada i Kazachstan w ostatnich latach zwiększały produkcję ropy naftowej. Dlatego mogłyby do końca 2022 r. podnieść produkcję o ok. 1,5 – 1,7 mln b/d. Ciągle nie ma decyzji do zniesienia embarga na ropę z Wenezueli i Iranu.
Poza planowanym embargiem na import ropy z Rosji, Unia Europejska rozszerzyła listę banków wyłączonych z systemu komunikacyjnego SWIFT o największy rosyjski bank (Sberbank). Ponadto także dwa mniejsze banki. Sankcje utrudnią działania rosyjskiego sektora finansowego oraz wydłużą czas realizowania transakcji. Zapowiedź Komisji Europejskiej oznacza, że od systemu SWIFT zostanie odcięte 65 proc. rosyjskiego sektora bankowego. Największym bankiem pozostającym w systemie wciąż jednak będzie Gazprombank, który obsługuje płatności za rosyjski gaz.
Źródło: PIE