Polskie sprawy frankowe nabierają tempa – do sądów zgłasza się coraz większa liczba kredytobiorców poszkodowanych przez banki. Eksperci zaznaczają jednak, że aby wygrać sprawę, warto być odpowiednio przygotowanym – banki bowiem wysuwają przeciwko powodom ciężkie działa. W takich sytuacjach niezbędna jest pomoc profesjonalnego pełnomocnika oraz opinia biegłego. Praktyka wskazuje bowiem, że udowodnienie wysokości roszczenia ma kluczowe znaczenie w procesach, przesądzając o treści końcowych wyroków.

W tym artykule, razem z ekspertem z firmy VOTUM S.A. przybliżamy znaczenie opinii biegłego w sprawach dotyczących kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty obcej. Odpowiadamy także, czym w istocie jest opinia biegłego, czy warto z niej skorzystać, jak długo trwa oczekiwanie na jej wydanie i z jakimi kosztami wiąże się jej uzyskanie.

Zasadność powoływania biegłego

Zgodnie z art. 278 Kodeksu postępowania cywilnego biegłego powołuje się w postępowaniu sądowym w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Wiadomości te powinny przekraczać możliwości i wiedzę przeciętnego człowieka o wykształceniu ogólnym. Biegły powinien posiadać znaczne doświadczenie zawodowe w danym zawodzie i specjalizować się w określonej dziedzinie. Opinia biegłego stanowi niezależne stanowisko eksperta, który nie ma interesu prawnego w konkretnym rozstrzygnięciu sprawy.

– Opinia biegłego jest sporządzona przez osobę wyznaczoną przez sąd w konkretnej sprawie, na podstawie uprzednio wydanego postanowienia o powołaniu biegłego. Jakakolwiek inna, pisemna opinia złożona do akt nie będzie już miała charakteru opinii biegłego, może być wykorzystana jedynie pomocniczo jako dowód w sprawie. Pozasądowa opinia jest traktowana jako dokument prywatny i nie korzysta z domniemania zgodności z prawdą zawartych w niej twierdzeń. Biegłego powołuje się z listy stałych biegłych sądowych, prowadzonej w okręgu danego sądu okręgowego. Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego powinno być poprzedzone wysłuchaniem stron co do liczby biegłych i ich wyboru – informuje Kacper Jankowski, Dyrektor Departamentu Spraw Bankowych w firmie VOTUM S.A., zajmującej się dochodzeniem roszczeń z tytułu nadpłaconych rat kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty obcej.

Przeczytaj także:

Rola biegłego w sprawach bankowych

W przypadku kredytów indeksowanych kursem waluty obcej, od biegłego wymaga się znajomości zagadnień z zakresu ekonomii i rachunkowości. Jak dodaje nasz ekspert, niezbędna jest też wiedza z zakresu bankowości i prawa bankowego.

 – Roszczenie z tytułu nadpłaconych rat kredytowych wiąże się z analizą historii spłat danego kredytu, przy uwzględnieniu zmian oprocentowania i kursów stosowanych przez bank, czy kosztów i skutków podpisanych aneksów do umowy. Istotne jest więc posiadanie kompetencji i wiedzy w zakresie, w którym sąd takiej wiedzy nie posiada. Wiedza ta jest wykorzystywana do fachowego wyjaśnienia i oceny faktów. Biegły z zakresu rachunkowości finansowej powoływany jest celem potwierdzenia prawidłowości wyliczeń przedstawionych przez stronę – komentuje Kacper Jankowski, Dyrektor Departamentu Spraw Bankowych.

O tym, czy do rozstrzygnięcia danej sprawy niezbędne są wiadomości specjalne, decyduje sąd rozpoznający sprawę. Co ważne, nie ma do tego normatywnych wskazań, kiedy udział biegłego należy w sprawie uznać za konieczny. Dowód z opinii biegłego z uwagi na wymóg wiadomości nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową np. zeznaniem świadka, gdyż świadek nie posiada odpowiedniej wiedzy z danej dziedziny, mającej wpływ na rozstrzygnięcie sporu cywilnego.

Przyjmuje się, że sąd nie jest związany wnioskami co do liczby biegłych i wyboru osoby biegłego oraz jego specjalności nawet wówczas, jeżeli wnioski stron w tym zakresie pozostają zgodne. Opinia biegłego w sprawie bankowej pozwala na dokładne wyliczenie wysokości należnych kwot, często służy również potwierdzeniu wyliczeń dokonanych przez powoda, ale również może zostać wykorzystana przez stronę pozwaną do podważenia stanowiska kredytobiorcy – dodaje Kacper Jankowski z VOTUM S.A.

Czytaj również:

Ile kosztuje opinia biegłego?

Gdy sąd w postępowaniu cywilnym przychyli się do wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego wymagana jest wpłata zaliczki na ten dowód. Pierwotnie zobowiązaną do pokrycia wynagrodzenia biegłego jest strona postępowania, która ze względu na swój interes prawny wniosła o sporządzenie opinii. Wynagrodzenie biegłego jest jednak wydatkiem, który strona przegrywająca jest winna zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie.

Zapytaliśmy naszego eksperta, o jakich dokładnie kosztach mowa? – Wysokość zaliczki na biegłego każdorazowo określana jest przez sąd. Z naszych dotychczasowych doświadczeń w sprawach bankowych wynika, że koszty opinii wahają się w granicach od 1000 zł do 3000 zł, jednak z uwagi na fakt, że kwota zaliczki każdorazowo ustalana jest przez sąd, nie ma możliwości ustalenia tej wysokości dokładnie jeszcze przed złożeniem powództwa – mówił specjalnie dla portalu BiznesTuba, Kacper Jankowski – Dyrektor Departamentu Spraw Bankowych w VOTUM S.A.

Ekspert uważa także, że wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę ustala się, uwzględniając wymagane kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a także wysokość wydatków poniesionych przez biegłego. W razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami, a tym samym strona musi się liczyć z negatywnymi konsekwencjami faktu nieudowodnienia danej okoliczności faktycznej.

– Po wpłacie zaliczki sąd przekazuje akta do sporządzenia opinii wraz z oznaczeniem terminu, do którego opinia powinna być sporządzona. Sąd każdorazowo określa ten termin indywidualnie biorąc pod uwagę między innymi dostępność biegłych i stopień skomplikowania zleconej opinii. W przypadku powołania biegłego z zakresu rachunkowości termin ten waha się w granicach 45-90 dni, jednak mogą pojawić się okoliczności mające wpływ na jego wydłużenie. Termin na sporządzenie opinii dla biegłego biegnie od momentu, w którym otrzyma on akta sprawy.  Jeżeli okaże się, że rzeczywiste koszty wykonania opinii są większe od wniesionej zaliczki, przewodniczący wzywa o jej uzupełnienie – dodaje Jankowski.

Na końcu warto podkreślić, że koszt opinii biegłego, podobnie jak pozostałe koszty sądowe poniesione przez powoda, są mu zwracane po wygranej sprawie.

Materiał został przygotowany dzięki wsparciu merytorycznemu eksperta prawnego – VOTUM S.A oraz portalu DlaFrankowiczow.pl.